Sáng ngày 18/01/2022, đồng chí Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương đã có buổi Hội đàm trực tiếp tại Ban Kinh tế Trung ương và kết hợp trực tuyến với 5 điểm cầu quốc tế tại Washington (Hoa Kỳ), Canbera (Úc), Tokyo (Nhật Bản), Bangkok (Thái Lan) và Singapore, với Nhóm đối tác ba bên (TIP) bao gồm JBIC (Nhật Bản), USDFC (Hoa Kỳ) và EFA-DFAT (Úc) về chương trình hợp tác giữa các bên thời gian qua, trong đó tập trung chính về các trao đổi, thảo luận về lĩnh vực năng lượng mà các bên quan tâm. Tham dự buổi làm việc có đại diện ban Đối ngoại Trung ương, Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương cùng đại diện các Vụ: Công nghiệp, Kinh tế Quốc tế và Hội nhập của Ban Kinh tế Trung ương.
Đồng chí Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương phát biểu tại buổi hội đàm
Mở đầu Hội đàm, Đồng chí Nguyễn Đức Hiển chào mừng các đại diện của TIP và các cơ quan phía Việt Nam tham dự buổi làm việc. Đồng chí đánh giá cao hoạt động phối hợp giữa các bên trong thời gian qua trên cơ sở triển khai các nội dung hợp tác được các bên thống nhất tại phiên họp thứ nhất vào tháng 10/2020 và cho biết, hiện nay Ban Kinh tế Trung ương đang triển khai công tác giám sát, kiểm tra 1 năm việc thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW, ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị về “Định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, qua đó sẽ đánh giá, phân tích cụ thể về một số kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân gắn với những đề xuất, kiến nghị về cơ chế, chính sách; Đồng chí cho rằng cuộc Hội đàm về phát triển năng lượng của Việt Nam là rất hữu ích và có ý nghĩa đối với các bên bởi một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển năng lượng là thu hút các nhà đầu tư tư nhân, nước ngoài tham gia sản xuất và thực hiện chuyển đổi cơ cấu năng lượng gắn với phát triển hạ tầng năng lượng. Đặc biệt, là kết quả hoàn thiện, phê duyệt Tổng sơ đồ điện VIII với hệ thống các mục tiêu, giải pháp thực hiện cần phù hợp với những cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP 26.
Đại diện JBIC (Nhật Bản) phát biểu trực tuyến
Tại buổi Hội đàm, các đại diện của TIP đã trình bày thêm về kinh nghiệm, năng lực tài chính, khái quát một số hoạt động tại Việt Nam và bày tỏ sự quan tâm đến đầu tư phát triển hạ tầng và chuyển đổi cơ cấu năng lượng theo hướng xanh, sạch để hướng tới mục tiêu trung hoà phát thải các-bon của Việt Nam vào năm 2050, đặc biệt là tình hình hoàn thiện và phê duyệt Tổng sơ đồ điện VIII. Các ý kiến tập trung thảo luận về các cơ chế, kế hoạch tài trợ vốn cho Việt Nam, về giá FIT, hợp đồng mua bán điện trực tiếp (DPPA), bảo lãnh Chính phủ gắn với chia sẻ rủi ro; về hướng đầu tư phát triển các nguồn năng lượng song song với phát triển chuỗi giá trị cung ứng, dịch vụ hỗ trợ; quy mô và cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển tài chính xanh cho các dự án năng lượng tái tạo, làm rõ đơn vị đầu mối của phía Việt Nam trong việc triển khai các dự án tài chính xanh cũng như việc tư nhân tham gia đầu tư vào lĩnh vực truyền tải điện. Bên cạnh đó, các đại diện TIP còn quan tâm đến kế hoạch phát triển nhiệt điện LNG và điện gió ngoài khơi, đồng thời đề xuất Việt Nam cần xác lập khung pháp lý minh bạch, bền vững gắn cùng với các quy định cụ thể hơn trong phát triển năng lượng tái tạo… Đại diện của Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương làm rõ các nội dung cập nhật hiện nay của Tổng sơ đồ điện VIII; tình hình hoàn thiện một số văn bản pháp luật liên quan đến đầu tư phát triển năng lượng, trong đó nhấn mạnh đến việc cho phép tư nhân tham gia đầu tư và vận hành truyền tải điện theo điều độ điện quốc gia. Cùng với phản hồi ý kiến trao đổi của đại diện TIP về tình hình đầu tư vào lĩnh vực năng lượng của Việt Nam, đại diện cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương đề nghị các đối tác quốc tế tiếp tục quan tâm, nghiên cứu hỗ trợ về hạ tầng điện, về công nghệ phát triển năng lượng tái tạo.
Đại diện USDFC (Hoa Kỳ) phát biểu trực tuyến
Đại diện các vụ, đơn vị của Ban Kinh tế Trung ương và Ban Đối ngoại Trung ương cho rằng việc hợp tác với TIP trong thời gian qua đã đạt được kết quả tích cực, góp phần thiết thực vào việc triển khai thực hiện các chủ trương của Đảng về thúc đẩy thành phần kinh tế ngoài Nhà nước đầu tư phát triển hạ tầng nói chung và đối với lĩnh vực năng lượng nói riêng trong bối cảnh nguồn lực Nhà nước còn hạn chế; đồng thời đề nghị tiếp tục phát huy kết quả đạt được, trong thời gian tới cần có thêm các kế hoạch hợp tác nghiên cứu cụ thể hơn trong từng lĩnh vực. Đồng chí đại diện Vụ Công nghiệp, Ban Kinh tế Trung ương cho biết trên cơ sở Nghị quyết số 55-NQ/TWcủa Bộ Chính trị, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết số 140-NQ/TW về Chương trình hành động, trong đó chú trọng đến các giải pháp để thực hiện chủ trương về chuyển đổi cơ cấu năng lượng, thúc đẩy phát triển hạ tầng năng lượng và xây dựng công nghiệp hỗ trợ, dịch vụ liên quan đến phát triển năng lượng. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát 1 năm thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW, các địa phương và doanh nghiệp rất mong muốn có được nguồn vốn quốc tế với chi phí hợp lý để thực hiện các dự án đầu tư năng lượng quy mô lớn như LNG và điện gió ngoài khơi; tuy nhiên việc tiếp cận còn có hạn chế theo các quy chuẩn quốc tế rất cần được quan tâm, tháo gỡ. Bên cạnh đó, các địa phương và doanh nghiệp đã chú trọng quan tâm hơn đến vấn đề môi trường gắn với chủ trương giảm phát thải khí nhà kính, đặc biệt là cam kết của Việt Nam về trung hoà phát thải CO2 vào năm 2050 tại Hội nghị COP-26…
Quang cảnh buổi hội đàm
Phát biểu kết luận tại Hội đàm, đồng chí Phó Trưởng ban Nguyễn Đức Hiển cảm ơn các ý kiến trao đổi tại buổi hội đàm, đánh giá cao kết quả hoạt động và những đề xuất, khuyến nghị của TIP trong thời gian qua. Đồng chí nhấn mạnh, các cơ chế, chính sách cần phải có tính thực tiễn và phù hợp xu thế chung cũng như các với thông lệ quốc tế để thu hút được các nhà đầu tư, các định chế tài chính quốc tế. Chiến lược phát triển năng lượng của Việt Nam nói chung và Tổng sơ đồ điện VIII nói riêng cần được nghiên cứu và xây dựng kỹ lưỡng, khoa học trên cơ sở kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Đồng chí đề nghị các bên cần tăng cường hợp tác, đề xuất hoàn thiện cơ chế, chính sách cụ thể về phát triển năng lượng bền vững cũng như kiến nghị các giải pháp thu hút được nguồn lực quốc tế; tập trung tháo gỡ những khó khăn vướng mắc để đẩy nhanh việc hoàn thiện thị trường năng lượng cạnh tranh; hợp đồng mua bán điện phù hợp, trong đó chú trọng đến cơ chế DPPA, rà soát cơ chế FIT; tập trung hoàn thiện chính sách, tăng cường quy mô thực hiện tài chính xanh gắn với các dự án, mô hình phù hợp; thúc đẩy việc thực hiện chủ trương xã hội hoá, khuyến khích và hỗ trợ thành phần kinh tế tư nhân trong phát triển năng lượng, truyền tải điện. Bên cạnh lĩnh vực năng lượng, đồng chí đề nghị TIP quan tâm hợp tác trong một số ngành, lĩnh vực quan trọng khác như y tế, hạ tầng giao thông, xây dựng, thông tin truyền thông, nhất là các chương trình, kế hoạch liên quan đến chuyển đổi số mà Việt Nam đang đẩy mạnh thực hiện. Cuối cùng, đồng chí đề nghị, TIP và phía Việt Nam thiết lập và tăng cường trao đổi theo các nhóm vấn đề chuyên sâu; chú trọng đến kinh nghiệm và đề xuất, khuyến nghị của cộng đồng doanh nghiệp tại các nước Hoa Kỳ, Úc và Nhật Bản đối với cơ chế chính sách của Việt Nam; phối hợp thực hiện một số hội nghị, hội thảo và các nghiên cứu, xuất bản những ấn phẩm định kỳ và hoặc liên quan đến những vấn đề nổi lên, gắn với hợp tác nghiên cứu với đề xuất, kiến nghị để báo cáo các cấp có thẩm quyền. Đồng chí khẳng định, phía Việt Nam sẽ luôn trân trọng và đồng hành với các hoạt động của TIP và Ban Kinh tế Trung ương sẽ tiếp tục hỗ trợ việc kết nối TIP và cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ, Úc và Nhật Bản với các bộ, ngành và địa phương trong cả nước để thúc đẩy thực hiện có hiệu quả các hợp tác phát triển giữa các bên.