Ngày 10/12/2021, Ban Chỉ đạo Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW, ngày 20/01/2003 của Bộ Chính trị khóa IX về phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Cửu Long thời kỳ 2001-2010; Kết luận số 28-KL/TW, ngày 14/8/2012 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Cửu Long thời kỳ 2011-2020 đã tổ chức chương trình Hội thảo và Hội nghị Ban Chỉ đạo lần thứ hai nhằm tổng kết lại các công việc đã triển khai và lấy ý kiến góp ý cho Dự thảo Báo cáo tổng kết lần cuối trước khi trình xin ý kiến Bộ Chính trị và Ban Bí thư. Đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo Tổng kết Nghị quyết 21-NQ/TW tham dự và chỉ đạo Hội nghị.
Đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương,
Trưởng Ban Chỉ đạo Tổng kết Nghị quyết 21-NQ/TW phát biểu chỉ đạo Hội thảo
Chương trình Hội nghị và Hội thảo được tổ chức dưới hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, diễn ra trong một ngày với phiên Hội thảo buổi sáng và buổi chiều là Hội nghị của Ban Chỉ đạo. Chủ trì Chương trình Hội nghị và Hội thảo đầu cầu Hà Nội có đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo Tổng kết Nghị quyết 21-NQ/TW; đồng chí Nguyễn Thành Phong, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo; đồng chí Vũ Hải Quân, Ủy viên Trung ương Đảng, Giám đốc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.
Đồng chí Nguyễn Thành Phong, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương,
Phó Trưởng Ban Chỉ đạo phát biểu tại Hội thảo
Ngoài điểm cầu chính tại Ban Kinh tế Trung ương và các điểm cầu tại TP Cần Thơ, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh là các điểm cầu tại 13 tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long và tại một số Viện nghiên cứu, trường Đại học, tổ chức quốc tế có nghiên cứu về đồng bằng sông Cửu Long.
Đồng chí Vũ Hải Quân, Ủy viên Trung ương Đảng, Giám đốc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh
phát biểu ý kiến
Trong phiên Hội thảo buổi sáng với chủ đề "Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045" có sự tham dự của các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, đại diện lãnh đạo các Ban, Bộ, ngành, địa phương cùng các chuyên gia, nhà khoa học, một số tập đoàn kinh tế và một số tổ chức quốc tế.
Các điểm cầu Hội thảo
Phát biểu chỉ đạo Hội thảo, đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo Tổng kết Nghị quyết 21-NQ/TW nhấn mạnh: Đồng bằng sông Cửu Long là vùng kinh tế quan trọng trong sự phát triển bền vững của cả nước, có vị trí địa chính trị và an ninh quốc phòng hết sức quan trọng, là đồng bằng châu thổ lớn nhất của Đông Nam Á, vựa lúa của cả nước, nơi sản sinh ra những nét văn hóa hết sức đặc thù, nền văn minh sông nước độc đáo, nơi sinh sống của hơn 17,2 triệu đồng bào dân tộc anh em Kinh, Khmer, Chăm,...
Ông Trần Ngọc Chính Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam phát biểu thảo luận
Với ý nghĩa, vai trò quan trọng như vậy, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm đặc biệt đến vùng đồng bằng sông Cửu Long. Nhiều nghị quyết, văn bản quan trọng về vấn đề này đã được Đảng ta ban hành, trong đó có Nghị quyết số 21-NQ/TW, ngày 20/01/2003 của Bộ Chính trị khóa IX về phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Cửu Long thời kỳ 2001-2010. Nghị quyết số 21-NQ/TW đã xác định những định hướng, mục tiêu, giải pháp quan trọng để đẩy nhanh quá trình phát triển bền vững của vùng đồng bằng sông Cửu Long, theo đó nêu rõ mục tiêu: "xây dựng vùng đồng bằng sông Cửu Long trở thành vùng trọng điểm phát triển kinh tế của cả nước với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, hiệu quả, bền vững; gắn phát triển lực lượng sản xuất với xây dựng quan hệ sản xuất mới, phù hợp; các mặt văn hóa, xã hội tiến kịp mặt bằng chung của cả nước, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, nhất là với đồng bào Khơ-me và nhân dân vùng ngập lũ; phát triển kinh tế - xã hội gắn chặt với bảo vệ môi trường sinh thái, với bảo đảm ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội và an ninh quốc phòng vững chắc".
Quang cảnh hội thảo
Sau 9 năm triển khai Nghị quyết, ngày 14/8/2012, sau khi tiến hành sơ kết Nghị quyết số 21-NQ/TW, Bộ Chính trị khóa XI đã ban hành Kết luận số 28-KL/TW về phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Cửu Long thời kỳ 2011-2020 với mục tiêu: "Xây dựng vùng đồng bằng sông Cửu Long trở thành vùng trọng điểm sản xuất nông nghiệp hàng hóa theo hướng hiện đại, phát triển công nghiệp chế biến và công nghiệp phụ trợ cho nông nghiệp với tốc độ tăng trưởng cao, bền vững. Phát triển mạnh kinh tế biển. Xây dựng ngành thủy sản trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của quốc gia. Phát triển mạnh dịch vụ - du lịch thành ngành kinh tế then chốt của vùng…; Phát triển công nghiệp năng lượng, sinh hóa, công nghiệp chế tác trực tiếp phục vụ sản xuất nông nghiệp, Hình thành cơ bản hệ thống đê điều, cống đập ngăn mặn, ứng phó với nước biển dâng và tác động thượng nguồn sông Mê Kông...; Xóa đói, giảm nghèo, tạo việc làm, giải quyết an sinh xã hội, bảo vệ môi trường; hoàn thành mục tiêu xây dựng 50% xã nông thôn mới…; Đảm bảo an ninh lương thực quốc gia"...
Đồng chí Trần Tuấn Anh phát biểu chỉ đạo Hội nghị Hội nghị lần thứ hai Ban Chỉ đạo
Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW
Nghị quyết 21-NQ/TW sau 18 năm triển khai, cùng với sự lãnh đạo, chỉ đạo tích cực của các cấp uỷ đảng, các cấp chính quyền và sự nỗ lực phấn đấu của nhân dân, vùng đồng bằng sông Cửu Long đã có những chuyển biển tích cực, đạt được nhiều thành tựu trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị và bảo đảm quốc phòng, an ninh. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội có bước phát triển tích cực, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh của cả vùng; Đã khẳng định vị trí trung tâm sản xuất, xuất khẩu lúa, gạo, thủy, hải sản và cây ăn trái hàng đầu của cả nước; Đã góp phần ổn định cuộc sống người dân, nhất là đồng bào dân tộc ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, vùng ngập lũ. Y tế, giáo dục được quan tâm đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị đã cơ bản giải quyết được bức xúc của nhân dân. Các mục tiêu, nhiệm vụ quan trọng về phát triển kinh tế - xã hội được đề ra trong Nghị quyết số 21-NQ/TW và Kết luận số 28-KL/TW đã cơ bản hoàn thành như: Tăng trưởng kinh tế duy trì với tốc độ khá cao. Đã hình thành vùng công nghiệp chế biến phục vụ sản xuất nông nghiệp, thủy sản với công nghệ cao đạt khá, từng bước khẳng định là trung tâm năng lượng của cả nước. Đạt được nhiều tiến bộ về văn hóa - xã hội; Làm tốt công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường, khai thác có hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, đảm bảo môi trường và cân bằng sinh thái; An ninh trật tự được đảm bảo. Kết hợp chặt chẽ phát triển kinh tế - xã hội với củng cố quốc phòng - an ninh. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững...
Đồng chí Lê Quang Mạnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Cần Thơ phát biểu ý kiến
Đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo Tổng kết Nghị quyết 21-NQ/TW nhấn mạnh "Hội thảo này có tầm quan trọng và ý nghĩa đặc biệt để củng cố các luận cứ khoa học và thực tiễn giúp Ban Chỉ đạo, Tổ Biên tập Đề án tham khảo và có các đánh giá toàn diện hơn nhằm tham mưu, đề xuất Bộ Chính trị, Ban Bí thư phương hướng phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045". Vì vậy, đồng chí đề nghị các đại biểu tập trung vào một số vào nội dung quan trọng: Thứ nhất, làm sâu sắc hơn các kết quả đạt được trong 18 năm qua (giai đoạn 2003 - 2021), những kết quả có tính chất quyết định đến phát triển kinh tế- xã hội toàn Vùng; những nguồn lực, tiềm năng còn chưa được khai thác hoặc khai thác kém hiệu quả và khả năng hấp thụ và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực của Vùng. Thứ hai, thảo luận, phân tích tính đồng bộ trong việc xây dựng và ban hành các cơ chế, chính sách nhằm huy động các nguồn lực bên ngoài và khai thông các nguồn lực tại chỗ để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội; làm rõ các điểm "nghẽn" về cơ chế, chính sách và công tác phối hợp các Bộ ngành và địa phương trong triển khai, thực hiện. Thứ ba, làm rõ vai trò, chức năng, nhiệm vụ của vùng đồng bằng sông Cửu Long, trong tổng thể quốc gia; dự báo về bối cảnh mới trong nước, quốc tế tác động tích cực, tiêu cực đến sự phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh của vùng trong thời gian tới. Thứ tư, làm sâu sắc hơn các tiềm năng lợi thế của vùng đồng bằng sông Cửu Long. Trên cơ sở đó đề xuất được các quan điểm cần được điều chỉnh, các cơ chế chính sách cần phải thay đổi; các ngành, lĩnh vực cần được ưu tiên nguồn lực đầu tư; các trục phát triển cơ bản… nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của cả Vùng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Thứ năm, đề xuất được các giải pháp nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu đã, đang và sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới vùng đồng bằng sông Cửu Long. Chuyển phương châm từ "thích ứng" sang "chủ động thích ứng" với biến đổi khí hậu. Thứ sáu, đề xuất được các chương trình, công trình, dự án cho từng ngành, lĩnh vực để thu hút, dẫn dắt các nguồn lực và tạo ra động lực tại chỗ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội cho các địa phương trong Vùng. Giới thiệu, gợi mở các mô hình tốt, cách làm hay xuất phát từ thực tiễn, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội địa phương và đề xuất nhân rộng; các giải pháp nhằm tăng cường liên kết, phối hợp giữa các địa phương, ngành trong phát triển để tối ưu hóa các nguồn lực của vùng.
Đồng chí Bùi Thế Duy, Ủy viên Dự khuyết Trung ương, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ phát biểu ý kiến
Qua Hội thảo, các đại biểu cũng đã thống nhất cao đánh giá cho rằng Nghị quyết 21-NQ/TW đã đi vào cuộc sống; tác động tích cực đến phát triển kinh tế- xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Cửu Long, góp phần quan trọng cho phát triển kinh tế- xã hội của cả nước và thảo luận, đóng góp nhiều ý kiến xung quanh các vấn đề cho phát triển kinh tế vùng đồng bằng sông Cửu Long trong giai đoạn tới.
Đồng chí Bùi Văn Nghiêm, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long phát biểu ý kiến
Ý kiến các đại biểu tập trung vào các nội dung: Quan điểm, mục tiêu, định hướng và các giải pháp nhằm phát triển Vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 cũng như các vấn đề như: khoa học và công nghệ; nguồn nhân lực; tạo việc làm; chăm sóc sức khỏe người dân và đảm bảo an sinh, xã hội; Chính sách an sinh xã hội đồng bằng Sông Cửu Long trong bối cảnh hậu Covid; Các giải pháp bảo vệ tài nguyên và ứng phó với biến đổi khí hậu Vùng; Quy hoạch vùng đồng bằng sông Cửu Long thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045;
Các đại biểu cũng đã trao đổi làm sâu sắc hơn về những kết quả trong triển khai chủ trương, cơ chế, chính sách phát triển Vùng thời gian qua, chỉ rõ những hạn chế, bất cập, những điểm "nghẽn" về chính sách để thu hút nguồn lực nhằm khai thác các tiềm năng về công nghiệp, dịch vụ, nông nghiệp công nghệ cao, phân tích bối cảnh quốc tế và trong nước, từ đó chỉ ra các cơ hội và thách thức cho vùng đồng bằng sông Cửu Long. Trong đó làm rõ hơn về các tiềm năng, lợi thế của Vùng như: công nghiệp phần mềm, trí tuệ nhân tạo, năng lượng tái tạo, phát triển kinh tế biển, chế biến nông sản, nông nghiệp công nghệ cao, du lịch, dịch vụ thương mại, logicstics,...
Đồng chí Nguyễn Văn Được, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Long An phát biểu ý kiến
Đặc biệt tại Hội thảo, các đại biểu đã tập trung thảo luận về vấn đề liên kết Vùng. Các đại biểu cho rằng, chiến lược, quy hoạch các địa phương phải tích hợp được với quy hoạch, chiến lược phát triển Vùng; đề xuất các quan điểm, giải pháp nhằm đầu tư, quản trị theo vùng và định hướng, điều phối, phân bổ ngân sách, thu hút đầu tư, quản trị không gian kinh tế vùng; làm rõ về kinh tế vùng, liên kết vùng có quan hệ chặt chẽ với quá trình phân cấp và đề xuất điều chỉnh, sửa đổi một số Luật, Nghị định… để phù hợp hơn trong việc thu hút, khai thông và phát huy hiệu quả các nguồn lực chung của vùng.
Đồng chí Trần Quốc Khánh, Thứ trưởng bộ Công thương tham gia ý kiến
Các đại biểu tham dự hội thảo thống nhất cao đề nghị Ban Chỉ đạo đề xuất Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết mới cho phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, tạo động lực cho địa phương, phù hợp với thực tiễn phát triển, tình hình quốc tế và khu vực, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ phát triển kinh tế gắn với bảo đảm quốc phòng an ninh của Vùng trong thời gian tới.
Đồng chí Nguyễn Văn Vĩnh, Phó Bí thư Tỉnh ủy Tiền Giang phát biểu ý kiến
Kết luận Hội thảo, đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo Tổng kết Nghị quyết 21-NQ/TW đánh giá cao sự tích cực làm việc, đóng góp những ý kiến sâu sắc của các đại biểu. Đồng chí tóm lược lại các vấn đề đã trao đổi, thảo luận và cơ bản được thống nhất tại Hội thảo, đề nghị Tổ Biên tập chắt lọc, tổng hợp đưa vào trong Báo cáo tổng kết Nghị quyết đảm bảo phù hợp với yêu cầu và nhiệm vụ tổng kết đề ra, báo cáo Ban Chỉ đạo trước khi trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Buổi chiều cùng ngày đã diễn ra Hội nghị lần thứ hai Ban Chỉ đạo Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa IX; Kết luận số 28-KL/TW của Bộ Chính trị khoá XI về phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Cửu Long. Đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo Tổng kết Nghị quyết chủ trì Hội nghị.
Đồng chí Lê Thị Ánh Nam, Phó Bí thư Tỉnh ủy Bạc Liêu tham gia ý kiến
Tại Hội nghị, các thành viên Ban Chỉ đạo đã thảo luận, góp ý nhiều vấn đề cho sự phát triển của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, phân tích rõ hơn bối cảnh quốc tế và trong nước, từ đó chỉ ra các cơ hội và thách thức cho vùng đồng bằng sông Cửu Long trong giai đoạn phát triển mới. Các ý kiến tập trung vào các giải pháp, nhiệm vụ, nhất là thay đổi tư duy, nhận thức trong phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bằng Sông Cửu Long, các giải pháp về cơ chế, chính sách, liên kết vùng,… về thể chế, về quản lý đối với vốn đầu tư, hợp tác công tư trong đầu tư , phân bổ và thu hút nguồn lực nhằm phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế, nhất là hạ tầng giao thông,… Các đại biểu cũng cơ bản thống nhất với Dự thảo Báo cáo tổng kết do Tổ Biên tập Đề án đưa ra và thống nhất cao với đề xuất đề nghị Bộ Chính trị ban hành một Nghị quyết mới cho vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Quang cảnh Hội nghị
Phát biểu kết luận Hội nghị Ban Chỉ đạo, đồng chí Trần Tuấn Anh đánh giá cao sự tâm huyết, nhiệt tình của các đại biểu vì sự phát triển của vùng đồng bằng sông Cửu Long; cảm ơn tới các đồng chí thành viên Ban Chỉ đạo, các đồng chí lãnh đạo Bộ, ngành, địa phương đã quan tâm tạo điều kiện để Ban Chỉ đạo hoàn thành nhiệm vụ. Đồng chí nhấn mạnh, tất cả ý kiến đóng góp của các thành viên Ban Chỉ đạo sẽ được Ban Chỉ đạo tiếp thu, ghi nhận và chắt lọc để bổ sung, chỉnh sửa vào Báo cáo tổng kết cũng như Dự thảo Nghị quyết mới trình Bộ Chính trị tới đây.
Trung tâm Thông tin, Phân tích và Dự báo Kinh tế