Quy hoạch xây dựng vùng TPHCM đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050 cần điều chỉnh theo hướng tập trung phát triển đô thị về hướng Bắc và hướng Đông, và cần bảo vệ "hành lang xanh" trước tác động của biến đổi khí hậu.
Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng (trái) phát biểu tại hội nghị chiều 25-7 - Ảnh: Văn Nam
Quy hoạch xây dựng vùng TPHCM cũng nhấn mạnh việc sớm kết nối giao thông liên vùng, tăng cường không gian mở, hạn chế phát triển về hướng Nam vì đây là hướng thoát nước.
Trên đây là một số khuyến nghị được chuyên gia Bộ Xây dựng đưa ra tại Hội nghị về điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng TPHCM đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 diễn ra tại TPHCM chiều 25-7. Hội nghị được chủ trì bởi Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng và Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân.
Cần cơ chế hợp tác cho vùng
Chuyên gia Bộ Xây dựng nhấn mạnh, giờ đây quy hoạch xây dựng vùng TPHCM cần phải đề cập chi tiết về tình trạng ngập lụt đô thị cho quá trình phát triển. Trong thời gian sắp tới, vùng TPHCM cần được phát triển xây dựng theo hướng đa cực cần có sự bảo vệ "hành lang xanh", đặc biệt là "hành lang xanh" dọc lưu vực sông Sài Gòn, sông Đồng Nai.
Cần nhắc lại, trước đây vào năm 2008 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch phát triển vùng TPHCM. Quy hoạch vùng TPHCM gồm các tỉnh thành TPHCM, Bình Dương, Bình Phước, Đồng Nai, Tây Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An,Tiền Giang. Đây được cho là vùng động lực quan trọng cho cả nước với nhiều tiềm năng, lợi thế và hiện nay với yêu cầu phát triển, cần được điều chỉnh thì dự kiến quy hoạch cũng đang được lấy ý kiến để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh.
Một điểm đáng lưu ý được chuyên gia đề xuất là cùng với việc duy trì "hành lang xanh" cho cả vùng TPHCM thì cần phải hình thành những vùng công nghiệp phù hợp với đặc thù từng tiểu vùng, đặc biệt là tỉnh Bình Dương, Đồng Nai với sự liên kết với nhau để tránh phát triển công nghiệp tràn lan, mất kiểm soát.
Năm 2008, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch phát triển vùng TPHCM. Quy hoạch vùng TPHCM gồm các tỉnh thành TPHCM, Bình Dương, Bình Phước, Đồng Nai, Tây Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An,Tiền Giang. Đây được cho là vùng động lực quan trọng cho cả nước với nhiều tiềm năng, lợi thế. |
Với vai trò là Chủ tịch Hội đồng vùng TPHCM, ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND TPHCM đề nghị cần có cơ chế hợp tác trong vùng trong kết nối hạ tầng giao thông, xử lý rác liên vùng, giáo dục… giữa TPHCM với các tỉnh Đông Nam bộ. Đồng thời, cần phải ưu tiên phát triển đường sắt của vùng đi kèm với phát triển nhanh hệ thống giao thông công cộng cho TPHCM bởi TPHCM đang phát triển theo hướng đô thị dân số nén nên phát triển giao thông công cộng là rất cần thiết.
"Chúng tôi sẽ phát triển về các hướng để có thể chia sẻ với lượng dân cư đang tập trung ở các quận trung tâm", ông Phong nói. TPHCM cũng đề xuất với Chính phủ để có tuyến đường sắt TPHCM – Cần Thơ, hiện các địa phương liên quan sẽ có báo cáo với Bộ Giao thông vận tải đề xuất với Chính phủ.
Mục tiêu TPHCM sẽ phát triển thành trung tâm kinh tế, thương mại, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ của khu vực Đông Nam Á, TPHCM không thể phát triển được nếu tách rời sự liên kết với các địa phương trong vùng, ông Nguyễn Thành Phong nhấn mạnh.
Sớm hoàn chỉnh kết nối hạ tầng giao thông
Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân cho biết, lý do các quy hoạch hạ tầng giao thông vùng TPHCM phát triển chậm có thể do nguyên nhân thiếu vốn. Nếu không có giải pháp khắc phục thì sắp tới có thể còn tiếp tục chậm, khắc phục điều này cần phải đẩy mạnh xã hội hóa. Cần có sự phân tích về tổng đầu tư phát triển hạ tầng của 8 tỉnh thành trong vùng trong 15 năm qua chiếm bao nhiêu phần trăm so với tổng đầu tư hạ tầng cả nước để có sự điều chỉnh tương xứng sắp tới.
Ông Nhân nêu trường hợp tuyến Vành đai 3 kết nối TPHCM với các tỉnh lân cận đã bị chậm 15 năm nay chưa làm, nay cũng cần phải huy động nguồn vốn từ xã hội hóa. Về hướng phát triển, ông Nguyễn Thiện Nhân lưu ý TPHCM trong 10 năm gần đây chọn hướng Nam, hướng Đông là các hướng phát triển chính, nay đề án quy hoạch xây dựng vùng khuyến cáo không nên phát triển về hướng Nam thì đến nay cũng cần phải xem lại tổng thể quy hoạch phát triển riêng TPHCM và quy hoạch phát triển cả vùng, nếu không sẽ bị vênh về hướng phát triển.
Theo đại diện UBND tỉnh Đồng Nai, về quy hoạch giao thông kết nối vùng cần phát triển mạnh đường sắt để chia sẻ với đường bộ. Cần quy hoạch các khu công nghiệp cho từng địa phương bởi địa phương nào cũng kêu gọi hình thành khu công nghệ cao, khu công nghiệp và nếu quy hoạch không khéo sẽ dẫn đến chồng chéo.
Về kêu gọi nguồn vốn đầu tư, đại diện UBND tỉnh Đồng Nai cho rằng cần kêu gọi đầu tư mang tính đồng bộ cho cả vùng, nếu không sẽ dễ xảy ra tình trạng các tỉnh tự cạnh tranh nhau trong vùng, không phát huy hiệu quả về thu hút đầu tư cho các lĩnh vực kinh tế cả vùng.
Đại diện UBND tỉnh Bình Dương cũng đồng tình với yêu cầu sớm có sự kết nối giao thông liên vùng bởi hiện nay Tây Ninh, Bình Phước hoặc thậm chí khu vực Củ Chi của TPHCM phát triển kinh tế công nghiệp cũng đi qua trục đường của Bình Dương mà Bình Dương chỉ có một hướng giao thông duy nhất vận chuyển hàng về khu vực cảng phía đông TPHCM (Tân Cảng, Cát Lái).
Bức bách hơn là Bà Rịa - Vũng Tàu nếu không có sự hoàn chỉnh về kết nối giao thông (trước mắt là xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu, cầu Phước An) thì sức ép hàng hóa rất lớn sẽ đổ về cụm cảng Thị Vải, Cái Mép. Đại diện UBND Bà Rịa - Vũng Tàu cũng nêu đề nghị Thủ tướng Chính phủ sớm cho xây dựng tuyến đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu, cầu Phước An, trong đó Chính phủ hỗ trợ một phần vốn để tỉnh cùng các nhà đầu tư thực hiện.
Để giải quyết về nguồn lực đầu tư cho vùng, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông chia sẻ một số liệu rằng: vùng TPHCM chiếm 42% tổng sản phẩm nội địa (GDP) cả nước, 40% kim ngạch xuất khẩu và 60% đón góp ngân sách.
"Nguyên tắc là ở đâu tạo ra nhiều giá trị GDP, nhiều của cải vật chất thì phải nâng cao hiệu quả trong sản xuất kinh doanh ở đấy. Và muốn nâng cao năng lực cạnh tranh, hiệu quả sản xuất thì phải có sự phân bổ nguồn lực tương xứng chứ không thể dàn đều", ông Đông đề xuất nguyên tắc phân bổ vốn cho đầu tư hạ tầng cho vùng TPHCM.
Còn ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng với sự phát triển ra thế giới thì phải sớm mở ra 3 "cánh cửa sổ" gồm hàng không, cảng biển, đường bộ. Trong đó, đối với vùng TPHCM cần phải bắt tay thực hiện dự án sân bay Long Thành để tạo điểm sáng cho vùng TPHCM.
Ông Chính nhấn mạnh, về hệ thống cảng, nếu không kết nối cụm Cái Mép - Thị Vải thì cụm cảng này không phát huy hiệu quả bằng việc phát triển các tuyến đường bộ chia sẻ hàng hóa, đẩy mạnh đường cao tốc, đường sắt kết nối vùng, cần đẩy nhanh tuyến cao tốc Bến Lức - Long Thành để khai thác vùng đô thị Nhơn Trạch ở Đồng Nai. Cần phát triển hoàn chỉnh hệ thống trục đường bộ kết nối với Tây Nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long, khu vực các cửa khẩu.
Phát biểu kết luận hội nghị, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho rằng quy hoạch vùng TPHCM phê duyệt năm 2008 đến nay phát sinh một số bất cập như quy hoạch chưa theo kịp yêu cầu phát triển từng địa phương, chưa xem xét sâu về tác động biến đổi khí hậu, ngập lụt nên giờ đây phải ứng phó có lúc còn bị động, chưa liên kết giao thông…
Để khắc phục những bất cập trên, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý chủ trương điều chỉnh quy hoạch vùng TPHCM. Hội nghị chiều nay là buổi góp ý cuối cùng để nhóm nghiên cứu tổng hợp, đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt điều chỉnh quy hoạch.
Đồ án điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng TPHCM xác định TPHCM là đô thị hạt nhân của vùng, có vai trò liên kết và hỗ trợ các đô thị trong vùng cùng phát triển, là trung tâm giao thương quốc tế của vùng và quốc gia; trung tâm văn hoá, tri thức sáng tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ, công nghiệp công nghệ cao tầm khu vực; là trung tâm du lịch, tài chính-thương mại và dịch vụ logistics tầm quốc tế. Tỷ lệ đô thị hóa đến năm 2030 của TPHCM đạt khoảng 80-90%.
Theo thesaigontimes.vn