Tham dự tại các điểm cầu tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng; các đồng chí thành viên Ban Chỉ đạo, Tổ Biên tập, đại diện các ban, bộ, ngành Trung ương; các đồng chí đại diện Thường trực tỉnh ủy, thành ủy, Thường trực HĐND, đoàn đại biểu Quốc hội, lãnh đạo UBND tỉnh, Giám đốc, Phó Giám đốc, lãnh đạo các phòng chức năng thuộc một số sở, ngành, lãnh đạo một số quận, huyện, thành phố của các địa phương.
Đồng chí Đào Ngọc Dung, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Phó Trưởng Ban Thường trực
Ban Chỉ đạo kết luận hội nghị
Trong bối cảnh xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, nhu cầu tiếp nhận lao động của các nước rất lớn, là cơ hội để đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả việc đưa người lao động và chuyên gia Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài. Nhằm giải quyết việc làm, tạo thu nhập, phân công lại lao động, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, ngày 08/5/2012, Ban Bí thư khóa XI đã ban hành Chỉ thị 16-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác đưa người lao động và chuyên gia Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài.
Đồng chí Đỗ Ngọc An, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Báo cáo tóm tắt Tổng kết 10 năm thực hiện
Chỉ thị 16-CT/TW
Chỉ thị 16-CT/TW được ban hành nhấn mạnh mục tiêu bao trùm, đó là: Việc đưa người lao động và chuyên gia Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài nhằm giải quyết việc làm, tạo thu nhập, phân công lại lao động, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tăng nguồn thu ngoại tệ và góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Các nhiệm vụ, giải pháp của Chỉ thị 16-CT/TW nhằm nâng cao nhận thức, vai trò, trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng đối với chính quyền các cấp, tổ chức, doanh nghiệp và người dân về sự cần thiết của công tác đưa người lao động và chuyên gia Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài; tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật; nâng cao chất lượng đào tạo cho người lao động và chuyên gia đi làm việc ở nước ngoài; điều chỉnh lại một số quy định và chính sách chưa phù hợp với pháp luật và thông lệ quốc tế; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm đã góp phần mở rộng thị trường lao động ngoài nước, tạo thêm nhiều việc làm cho người lao động, tăng tích luỹ, cải thiện đời sống người lao động và gia đình, đóng góp đáng kể vào nguồn ngoại tệ của đất nước, đàm phán và ký kết nhiều hiệp định thỏa thuận hợp tác về lao động với các nước tạo hành lang pháp lý cho việc phái cử lao động và bảo hộ công dân trong trường hợp cần thiết được thuận lợi và hiệu quả hơn.
Đồng chí Lâm Minh Đằng, Phó Bí thư tỉnh ủy Trà Vinh phát biểu trực tuyến
Sau 10 năm thực hiện Chỉ thị 16-CT/TW, thực hiện chương trình công tác của Ban Bí thư, Ban Kinh tế Trung ương chủ trì, phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với các ban, bộ, ngành Trung ương, các địa phương tiến hành tổng kết Chỉ thị 16-CT/TW nhằm đánh giá đầy đủ, toàn diện, thực chất tình hình và kết quả thực hiện Chỉ thị số 16-NQ/TW ở các cấp, các ngành và địa phương trên phạm vi cả nước.
Đồng chí Hoàng Giang, Phó Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai phát biểu trực tuyến
Báo cáo tóm tắt Tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 16-CT/TW tại Hội nghị, đồng chí Đỗ Ngọc An, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo cho biết: Sau 10 năm thực hiện Chỉ thị 16-CT/TW, công tác phổ biến, quán triệt và triển khai thực hiện Chỉ thị 16-CT/TW đã được nhiều cấp uỷ đảng, chính quyền triển khai thực hiện nghiêm túc, kịp thời. Công tác truyền thông đã giúp nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về chủ trương, lợi ích của công tác đưa người lao động và chuyên gia đi làm việc ở nước ngoài, quảng bá hình ảnh và những giá trị tốt đẹp của đất nước, con người Việt Nam.
Đồng chí Tổng Hải Nam, Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phát biểu tham luận
Hệ thống luật pháp, chính sách về đưa người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài được sửa đổi, bổ sung, cơ bản phù hợp với luật pháp và thông lệ quốc tế và chủ trương hội nhập quốc tế của nước ta; các chương trình, kế hoạch được ban hành phù hợp với tình hình, điều kiện cụ thể hàng năm và từng giai đoạn góp phần đẩy mạnh công tác đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài.
Công tác đào tạo nghề, dạy ngoại ngữ, giáo dục pháp luật, phong tục, tập quán của nước tiếp nhận, định hướng cho người lao động và chuyên gia ngày càng được chú trọng; chất lượng lao động và chuyên gia của Việt Nam được nâng cao; công tác bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động và chuyên gia đi làm việc ở nước ngoài cơ bản được triển khai hiệu quả; công tác phát triển thị trường lao động ở các nước phát triển được coi trọng, bên cạnh duy trì các thị trường hiện có thị trường tiếp nhận lao động nước ngoài ngày càng mở rộng và phát triển; công tác quản lý và bảo hộ công dân Việt Nam di cư tự do sang làm ăn, buôn bán tại các nước láng giềng được Chính phủ và các địa phương tích cực triển khai thực hiện. Các cơ chế, chính sách hỗ trợ người lao động dân tộc thiểu số, hộ nghèo, hộ cận nghèo, quân nhân xuất ngũ, thân nhân người có công với cách mạng, hộ gia đình bị thu hồi đất đi làm việc ở nước ngoài được bổ sung, hoàn thiện cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh cụ thể…
Thiếu tướng Nguyễn Bạch Đằng, Phó Cục trưởng Cục An ninh chính trị nội bộ, Bộ Công an phát biểu tham luận
Quy mô tổ chức, doanh nghiệp làm dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài tăng nhanh qua các năm. Đến năm 2022 có 451 tổ chức, doanh nghiệp, cao hơn hơn 2 lần so với thời điểm ban hành Chỉ thị. Thị trường tiếp nhận lao động nước ngoài ngày càng mở rộng và phát triển, từ 9 thị trường năm 2013 đến nay đã mở rộng được lên tới 25 thị trường; đưa được hơn 1 triệu lượt người lao động và chuyên gia đi làm việc ở nước ngoài, tăng gần 40% so với bình quân giai đoạn trước khi ban hành Chỉ thị, tạo việc làm cho khoảng từ 7-10% lực lượng lao động tăng thêm hàng năm. Thu nhập người lao động làm việc ở nước ngoài tương đối ổn định, bình quân 200 triệu đồng người/năm cao hơn nhiều so với làm việc trong nước cùng ngành nghề; hằng năm, số ngoại tệ mà người lao động và chuyên gia gửi về nước không chỉ giúp xóa đói giảm nghèo mà còn có tích lũy, đầu tư vào phát triển sản xuất kinh doanh, tạo việc làm; đóng góp vào nguồn ngoại tệ của đất nước; góp phần xây dựng quê hương, đất nước, đặc biệt là vào Chương trình xây dựng nông thôn mới. Trình độ chuyên môn, kỹ thuật, ngoại ngữ, kỷ luật, tác phong làm việc của người lao động, chuyên gia đi làm việc ở nước ngoài được nâng cao, bước đầu hình thành đội ngũ chuyên gia, lao động chuyên nghiệp đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa khi trở về lao động tại Việt Nam.
Đồng chí Phan Văn Thắng, Phó Bí thư tỉnh ủy Đồng Tháp phát biểu trực tuyến
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Báo cáo cũng thẳng thắn chỉ ra một số tồn tại, hạn chế như: Công tác phổ biến, quán triệt và triển khai thực hiện Chỉ thị 16-CT/TW tại nhiều cấp ủy còn mang tính hình thức, chưa được chú trọng; công tác truyền thông về đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài có lúc, có nơi còn mang tính hình thức, chưa rộng rãi, kịp thời đến người lao động có nhu cầu. Việc sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống pháp luật còn chậm; chưa xây dựng được quy hoạch, chiến lược nên hiệu quả công tác đưa người lao động và chuyên gia đi làm việc ở nước ngoài còn thấp.
Công tác đánh giá chất lượng đào tạo nghề, dạy ngoại ngữ, giáo dục định hướng cho người lao động chưa chặt chẽ, chưa có sự gắn kết giữa hệ thống các cơ sở đào tạo nghề với tạo nguồn đi làm việc ở nước ngoài nên chất lượng lao động tuy đã được tăng lên nhưng chưa cao và đồng đều, tỷ lệ lao động có tay nghề còn thấp, số lượng lao động chuyên gia đi làm việc ở nước ngoài chưa nhiều .
Đồng chí Trần Lan Phương, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phát biểu tham luận
Chưa khai thác, phát huy và sử dụng có hiệu quả kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm và nguồn nguồn lực tài chính của lao động và chuyên gia có được trong quá trình đi làm việc ở nước ngoài khi về nước…
Phát biểu tại Hội nghị, đồng chí Đào Ngọc Dung nhấn mạnh: Trong điều kiện tình hình trong nước và thế giới có nhiều thay đổi, việc tiếp tục tổ chức thực hiện có hiệu quả các chủ trương, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 của Đảng, trong đó đối với những vấn đề liên quan đến lao động ngoài nước cần quán triệt, đó là “Đổi mới phương pháp tiếp cận trong xây dựng và thực hiện pháp luật, chính sách lao động, việc làm bám sát với thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và xu hướng của thời đại; gắn trực tiếp các mục tiêu, chỉ tiêu về lao động, việc làm với mục tiêu phát triển kinh tế… Nâng cao chất lượng của lao động đưa đi làm việc ở nước ngoài”. Xét vai trò và tầm quan trọng, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã đưa nội dung Tổng kết Chỉ thị 16 vào Chương trình làm việc năm 2022.
Để đảm bảo chất lượng Đề án cũng như thời gian trình Ban Bí thư theo đúng kế hoạch, tại Hội nghị, các đại biểu đã thảo luận sôi nổi, tập trung vào các vấn đề: Nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác đưa người lao động và chuyên gia đi làm việc ở nước ngoài; quản lý, bảo hộ công dân di cư tự do sang nước láng giềng làm ăn buôn bán; phát huy vai trò của Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam; giảm thiểu lao động đi làm việc ở nước ngoài không theo hợp đồng; chính sách hỗ trọ người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; giải pháp tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng đối với công tác người lao động đi làm việc ở nước ngoài trong tình hình mới…
Quang cảnh hội thảo
Kết luận hội nghị, đồng chí Đào Ngọc Dung cảm ơn sự tham gia đông đủ của các đại biểu với tinh thần, trách nhiệm cao. Đồng chí cho biết, trong thời gian qua, Ban Chỉ đạo Trung ương đã tiến hành công việc bài bản, công phu với sự kiểm tra nhiều tỉnh, thành, nghiệp đoàn, doanh nghiệp…; đã tổng kết sâu một số lĩnh vực; tổ chức nhiều hội thảo, tham vấn các chuyên gia trong và ngoài nước, tổng kết ở các địa bàn để xây dựng Báo cáo tổng kết. Trên cơ sở đó, Ban Chỉ đạo thống nhất cao: Công tác đưa người lao động và chuyên gia Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài là chủ trương đúng đắn; Chỉ thị 16-CT/TW của Ban Bí thư đã thực sự đem lại kết quả tốt.
Tuy nhiên, đồng chí Đào Ngọc Dung cũng khẳng định, cần phải nhìn nhận khách quan cái được và cái chưa được trong quá trình thực hiện Chỉ thị 16-CT/TW, trên sơ sở đó rút kinh nghiệm, điều chỉnh trong thời gian tới. Về chủ trương, việc đưa người lao động đi làm việc tại nước ngoài là xu hướng tất yếu. Đồng chí đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục nâng cao nhận thức về công việc này, coi đây là xu hướng tất yếu; tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật trong nước, đặc biệt chú ý đàm phán với các quốc gia; nâng cao năng lực hiệu quả quản lý nhà nước; chú ý đến cung - cầu lao động, hướng tới gắn kết giữa lao động trong nước, lao động ngoài nước; quan tâm đến việc làm cho lao động ngoài nước về; xây dựng thị trường lao động linh hoạt, hiện đại và bền vững…
Đồng chí nhấn mạnh, sau hội nghị hôm nay, Ban Chỉ đạo mà trực tiếp là Ban Kinh tế Trung ương và Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội sẽ tiếp tục hoàn thiện Đề án, để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét ban hành những chủ trương, chính sách về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác đưa người lao động và chuyên gia Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài phù hợp tình hình mới./.
Trung tâm Thông tin, Phân tích và dự báo kinh tế