Hội thảo: “Quy hoạch và Phát triển đô thị bền vững”

TS. Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương phát biểu khai mạc

Phát biểu khai mạc, TS. Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương nhấn mạnh, đẩy nhanh tốc độ và nâng cao chất lượng đô thị hóa, phát triển đô thị bền vững là một trong những mục tiêu chiến lược, có tính xuyên suốt của Việt Nam trong những năm qua và trong thời gian tới. Năm 2022, Ban Kinh tế Trung ương đã chủ trì, phối hợp Bộ Xây dựng và các cơ quan liên quan nghiên cứu xây dựng Đề án trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/01/2022 về “Quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” - Nghị quyết chuyên đề đầu tiên của Đảng với hệ thống các quan điểm chỉ đạo, mục tiêu, tầm nhìn và các nhiệm vụ và giải pháp lớn để thúc đẩy đô thị hóa và phát triển đô thị Việt Nam. Trên cơ sở đó, Bộ Xây dựng đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị quyết số 148/NQ-CP, ngày 11/11/2022 về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 06-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn phát biểu trong phiên khai mạc hội thảo

Đồng chí Nguyễn Đức Hiển cho biết, với mục đích góp phần triển khai các Nghị quyết trên của Đảng và Chính phủ, Ban Kinh tế Trung ương phối hợp với Bộ Xây dựng và Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) tại Việt Nam phối hợp tổ chức hội thảo đầu tiên trong chuỗi hội thảo cấp quốc gia về chủ đề tăng cường khả chống chịu và phục hồi của các đô thị Việt Nam trước tác động của biến đổi khí hậu.

Ông Giorgio Aliberti, Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam phát biểu tại hội thảo

Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương nêu rõ, Việt Nam thuộc tốp 10 nước chịu nhiều thiên tai, biến đổi khí hậu trên thế giới; bão, lũ lụt và nước biển dâng đang tác động xấu đến phát triển hệ thống đô thị ven biển và vùng Đồng bằng sông Cửu Long với 138 đô thị có nguy cơ ngập cao, trong đó có 24 đô thị thuộc 15 tỉnh có nguy cơ ngập nặng đến rất nặng. Nhận thức được những vấn đề trên, Việt Nam đã xác định quan điểm và định hướng phát triển đô thị phải theo hướng bền vững, xây dựng các đô thị xanh, văn minh, giàu bản sắc và có tính tiên phong, dẫn dắt các hoạt động đổi mới sáng tạo. Nghị quyết 06 đã xác định các quan điểm và nhiệm vụ phải đổi mới tư duy, lý luận và phương pháp quy hoạch đô thị; bảo đảm quy hoạch đô thị phải có tầm nhìn dài hạn, đồng bộ và hiện đại, lấy con người và chất lượng cuộc sống làm trung tâm; thực hiện đổi mới toàn diện về phương pháp, quy trình, nội dung và sản phẩm quy hoạch theo hướng quy hoạch đô thị phải có cách tiếp cận đa ngành, bao trùm với tầm nhìn dài hạn, toàn diện, có tính chiến lược, tôn trọng quy luật thị trường và nguyên tắc phát triển bền vững; bảo đảm tính tầng bậc, liên tục, thống nhất, đầy đủ, tích hợp của hệ thống quy hoạch; gắn kết chặt chẽ với quy hoạch nông thôn; phân định rõ các vùng trong nội dung quy hoạch đô thị và áp dụng các công cụ kiểm soát phát triển theo quy hoạch và kế hoạch; gắn quy hoạch đô thị với nguồn lực thực hiện; tổ chức quy hoạch, xây dựng và phát triển đô thị, vùng đô thị, nhất là quy hoạch xây dựng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, khu công cộng, quy hoạch quản lý sử dụng không gian nối, không gian ngầm và hệ thống công trình ngầm đô thị. Về phát triển đô thị, Nghị quyết 06 đã xác định định hướng phát triển hệ thống đô thị bền vững theo mạng lưới, phân bổ hợp lý, phù hợp với từng vùng, miền, bảo đảm đồng bộ, thống nhất, cân đối giữa các vùng, miền; phát triển các đô thị có chức năng tổng hợp với quy mô và dân số ở mức hợp lý theo hướng đô thị xanh, thông minh, thích ứng với biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai và dịch bệnh; bảo đảm tính kết nối cao giữa các đô thị; tập trung xây dựng và triển khai hiệu quả các đề án, chương trình quốc gia về phát triển đô thị Việt Nam ứng phó với biến đổi khí hậu.

Ông Nicolas Warnery, Đại sứ Pháp tại Việt Nam phát biểu tại hội thảo

Đồng chí Nguyễn Đức Hiển đề nghị các đại biểu tham dự hội thảo tập trung trao đổi, làm rõ 3 nhóm chủ đề quan trọng: (1) Quy hoạch và Phát triển đô thị; (2) Xây dựng đô thị có khả năng chống chịu; (3) Công cụ hỗ trợ công tác quy hoạch và quản lý đô thị tích hợp, bền vững và có khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó đồng chí đề nghị các đại biểu cùng nhau trao đổi, thảo luận bàn tròn sâu hơn về những vấn đề đặt ra trong quá trình quy hoạch và phát triển đô thị bền vững và có khả năng chống chịu trên thế giới và tại Việt Nam: xu hướng phát triển đô thị bền vững tại các quốc gia phát triển và đang phát triển có những khác biệt gì; Cách thức Việt Nam có thể học hỏi và áp dụng các kinh nghiệm quốc tế để phát triển đô thị bền vững, có khả năng chống chịu và thích ứng với biến đổi khí hậu. Để từ đó, Hội thảo mong muốn các chuyên gia, các nhà khoa học, diễn giả có những đề xuất về phát triển đô thị bền vững trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa tại Việt Nam trong thời gian tới.

Đoàn Chủ tọa Hội thảo

Phát biểu trong phiên khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn nhấn mạnh, đô thị hóa là quá trình tất yếu khách quan, động lực quan trọng của phát triển kinh tế - xã hội. Nhưng thực tiễn trong giai đoạn vừa qua cho thấy, nếu không có sự kiểm soát, quy hoạch và quản lý đúng hướng, đô thị sẽ có trách nhiệm rất lớn đối với hệ quả của quá trình phát triển thiếu bền vững. Đồng chí Nguyễn Tường Văn cho biết, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong quá trình phát triển đô thị. Đô thị được cải tạo, nâng cấp, phát triển mở rộng, đầu tư hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ, hiệu quả. Quy hoạch và kiến trúc đô thị thay đỏi nhanh chóng, cùng với đó là sự tăng trưởng chất lượng cuộc sống, kinh tế đô thị. Tuy nhiên Việt Nam cũng phải đối mặt với những hệ lụy từ sự phát triển nhanh, thiếu tầm nhìn, chưa đảm bảo phát triển bền vững và tăng trưởng xanh. Đồng chí nhấn mạnh, Nghị quyết 06-NQ/TW của Bộ Chính trị có ý nghĩa rất quan trọng, định hướng chỉ đạo cho công tác quy hoạch phát triển đô thị, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững. Ngay sau khi Nghị quyết 06 được ban hành, Bộ Xây dựng đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị quyết số 148/NQ-CP, ngày 11/11/2022 về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 06-NQ/TW với 05 nhóm nhiệm vụ chủ yếu như: Thống nhất nhận thức, hành động về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam; Nâng cao chất lượng quy hoạch và quản lý quy hoạch đáp ứng yêu cầu xây dựng, quản lý phát triển đô thị bền vững; Đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng đô thị đồng bộ, hiện đại, liên kết, thích ứng với biến đổi khí hậu; Rà soát và xây dựng các nhiệm vụ, đề án chuyên ngành; Xây dựng các cơ chế chính sách, văn bản quy phạm pháp luật.

TS. Nguyễn Dư Minh, Cục quản lý đô thị, Bộ Xây dựng phát biểu tham luận

Phát biểu tại hội thảo, Ông Giorgio Aliberti, Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam đã nhấn mạnh: Liên minh Châu Âu luôn cam kết mạnh mẽ hỗ trợ Chính phủ Việt Nam thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững. Đó là lý do của việc xây dựng quỹ WARM, mục đích là để tài trợ cho việc chuẩn bị và thực hiện các dự án đầu tư hạ tầng chiến lược nhằm tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu của Việt Nam. Kinh nghiệm thực tế có được từ các dự án này góp phần thúc đẩy đối thoại chính sách theo lĩnh vực với Chính phủ Việt Nam.

Ông Antoine Mougenot, Phun trách dự án, BAn đô thị, AFD phát biểu tham luận

Ông Nicolas Warnery, Đại sứ Pháp tại Việt Nam cho biết, Pháp luôn sẵn sàng tăng cường hỗ trợ Chính phủ Việt Nam trong các hoạt động giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu; đồng thời bày tỏ tin tưởng rằng kinh nghiệm của các chuyên gia Pháp đến từ Lyon sẽ góp phần làm sáng tỏ các vấn đề đang đặt ra trong chiến lược thích ứng với biến đổi khí hậu mà hiện nay các tỉnh, thành của Việt Nam đang phải đối mặt.

Bà Béatrice Vessiller, Chủ tịch Cơ quan Quy hoạch Đô thị và Phó Chủ tịch phụ trách quy hoạch đô thị và môi trường sống vùng đô thị Lyon phát biểu tham luận trực tuyến

Tại phiên buổi sáng của Hội thảo, các diễn giả trong nước và quốc tế đã trình bày các tham luận và thảo luận về các nhóm vấn đề: Quy hoạch, Phát triển và Quản lý đô thị trong bối cảnh Việt Nam; Quy hoạch và Phát triển đô thị; Xây dựng đô thị có khả năng chống chịu. Các tham luận được trình bày với các vấn đề chủ yếu: Định hướng phát triển đô thị Việt Nam ứng phó với biến đổi khí hâu giai đoạn 2020- 2030; Bối cảnh, vấn đề và mục tiêu của các dự án phát triển đô thị bền vững: Một số bài học từ kinh nghiệm của AFD tại Việt Nam; Kinh nghiệm của vùng đô thị Lyon từ quy hoạch tập trung và theo quy chuẩn đến quy hoạch chiến lược; Phát triển đô thị và khả năng chống chịu trong bối cảnh biến đổi khí hậu; kinh nghiệm của Lyon trong phát triển đô thị có khả năng chống chịu.

Bà Cécile Féré, Quản lý dự án SPL Confluence, SPL Part-Dieu, vùng đô thị Lyon phát biểu tham luận

Kết luận phiên Hội thảo buổi sáng, đồng chí Nguyễn Đức Hiển cảm ơn và đánh giá cao các ý kiến tâm huyết, có tính khoa học sâu sắc của các chuyên gia, nhà khoa học. Những ý kiến tham luận, đóng góp tại Hội thảo sẽ được Ban Kinh tế Trung ương, Bộ Xây dựng và các cơ quan liên quan tiếp thu, tổng hợp để tham mưu cho Đảng, Nhà nước, góp phần vào việc thúc đẩy phát triển đô thị bền vững, đóng góp vào quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước trong giai đoạn tới một cách hiệu quả hơn và bền vững hơn.

Ông Vũ Cảnh Toàn, Phụ trách kỹ thuật, ISET phát biểu tham luận

Hội thảo dành phiên buổi chiều cùng ngày để thảo luận sâu hơn về các vấn đề kỹ thuật. Các đại biểu tập trung trao đổi về nội dung: “Công cụ hỗ trợ công tác quy hoạch và quản lý đô thị tích hợp, bền vững và có khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu”. Các ý kiến thảo luận tập trung vào các chủ đề: Lồng ghép thống nhất các cấp độ không gian địa lý và thời gian để đảm bảo quy hoạch lãnh thổ hài hòa hơn; Tăng cường quản lý quá trình chuyển đổi đất nông thôn thành đất đô thị; Tăng cường hiệu quả quản lý các dự án đầu tư công để xây dựng đô thị có khả năng chống chịu.

Ông Philippe Mary, Giám đốc các dự án chuyển đổi môi trường, Cơ quan Quy hoạch Đô thị vùng đô thị Lyon

Sau phiên toàn thể của Hội thảo tại Hà Nội, sẽ diễn ra 3 phiên Hội thảo chuyên đề từ tháng 05/2023 đến tháng 07/2023 tại các tỉnh: Sơn La, Quảng Trị, Hậu Giang gắn với vấn đề quy hoạch và phát triển bền vững đặc thù tại các vùng miền núi, đồng bằng và duyên hài của nước ta.