Ban Giám đốc Điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) ngày 27/9 đã ra thông cáo báo chí công bố kết luận về Đợt Tham vấn Điều IV của Điều lệ Quỹ với Việt Nam. Báo cáo của Đoàn tham vấn Điều IV luôn là một trong những thông tin đầu vào quan trọng đối với công tác hoạch định, thực thi chính sách của Chính phủ và các bộ, ngành của Việt Nam.
Theo kết luận của Ban Giám đốc Điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), năm 2022, kinh tế Việt Nam đã hồi phục mạnh sau đại dịch nhờ các yếu tố nền tảng kinh tế mạnh mẽ và quản lý y tế công thận trọng trong đại dịch.
Tăng trưởng GDP đạt mức cao kỷ lục là 8% - cao nhất kể từ những năm 90, nhờ vào cầu trong nước và nước ngoài mạnh mẽ. Lạm phát trung bình được giữ ở mức 3,2%, thấp hơn nhiều so với mức lạm phát mục tiêu (4%), mặc dù sức ép giá cả tăng lên trong năm.
Tuy nhiên, sự phục hồi này đã bị chững lại do các cơn gió nghịch mạnh mẽ tác động tới nền kinh tế vào cuối năm 2022 và trong nửa đầu năm 2023. Căng thẳng tài chính tại các doanh nghiệp phát triển bất động sản xuất hiện vì các điều kiện cho vay thắt chặt hơn, những rào cản pháp lý và doanh số bán hàng chậm lại, trong khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp đóng băng khi các nhà đầu tư mất lòng tin.
Kinh tế Việt Nam có thể quay trở lại mức tăng trưởng cao trong trung hạn
Sức ép tỷ giá gia tăng trong cả năm 2022 khi lãi suất toàn cầu tăng mạnh, và một ngân hàng khá lớn trong nước bị rút tiền gửi hàng loạt vào tháng 10 năm 2022 và bị đặt dưới sự kiểm soát của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Nền kinh tế tiếp tục chịu ảnh hưởng do cầu nước ngoài sụt giảm kể từ cuối năm 2022, với xuất khẩu giảm 12% trong nửa đầu năm 2023. Sức ép thanh khoản, ngoại hối và lạm phát đã dịu bớt, nhưng tăng trưởng giảm tốc đáng kể và dự kiến sẽ chậm lại, xuống mức 4,7% năm 2023 nhờ xuất khẩu tăng trở lại và các chính sách nới lỏng (đặc biệt là chính sách tài khoá).
Dự kiến lạm phát vẫn được kiểm soát dưới mức mục tiêu 4,5%. Việt Nam có thể quay trở lại mức tăng trưởng cao trong trung hạn, với hỗ trợ của các cải cách cơ cấu.
Ông Paulo Medas, Trưởng nhóm phụ trách Việt Nam của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), chia sẻ: “Việt Nam có một lợi thế lớn so với nhiều nước khác mà tôi đã từng làm việc và từng thấy đó là Việt Nam có nhiều không gian tài khóa, Việt Nam có mức nợ thấp. Việt Nam đã rất thận trọng trong những năm qua trong khi nhiều nước trên thế giới có mức nợ cao. Khi có mức nợ cao, rất khó để chính phủ có thể giúp nền kinh tế. Chính sách tài khóa là một công cụ rất hữu hiệu mà Việt Nam có thể sử dụng để thúc đẩy tăng trưởng trong khi nhiều nước khác không có.
Kinh tế Việt Nam tương đối ổn định và được quản lý tốt và điều này rất quan trọng đối với các nhà đầu tư. Về trung hạn và dài hạn, các nhà đầu tư cũng cho rằng Việt Nam có một thị trường nội địa rất lớn. Nếu các bạn đầu tư vào vốn kinh tế và vốn nhân lực, nếu sản lượng tăng, người dân được tăng lương thì đây sẽ là một thị trường lớn cho các nước khác và các nhà đầu tư nước ngoài khám phá. Nếu Việt Nam tiếp tục cải cách, chúng tôi nghĩ rằng Việt Nam sẽ trở lại mức tăng trưởng 6%-7%, cao hơn rất nhiều so với đa số các nước trên thế giới. Chúng tôi thấy Việt Nam có rất nhiều tiềm năng”.
Ông Paulo Medas, Trưởng nhóm phụ trách Việt Nam của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF)