Luật Đất đai 2024 gồm 16 chương, 260 điều; trong đó, sửa đổi, bổ sung 180/212 điều của Luật Đất đai 2013, bổ sung mới 78 điều. Luật mới đã thể chế hóa toàn diện các chủ trương, chính sách của Đảng, tháo gỡ những vướng mắc được rút ra trong tổng kết thực tiễn việc tổ chức thi hành Luật Đất đai 2013; đồng thời, luật hóa những quy định đã được thực tiễn chứng minh là phù hợp, góp phần khơi thông nguồn lực đất đai để phát triển đất nước.
Ngày 1/8/2024 Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực, với nhiều điểm mới, Luật Đất đai 2024 đang nhận được kỳ vọng lớn với những thay đổi đột phá trong chính sách quản lý, sử dụng đất đai. Điển hình là việc Luật đã quy định, làm rõ trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước trong thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu về đất đai; phân biệt rõ nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan thực hiện chức năng quản lý nhà nước về đất đai; phân cấp thẩm quyền gắn với kiểm soát, giám sát việc thực hiện, đảm bảo quản lý thống nhất từ Trung ương đến địa phương; trách nhiệm và những đảm bảo của Nhà nước đối với người sử dụng đất. Luật cũng góp phần giải quyết tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn trong các chính sách, pháp luật có liên quan đến đất đai; giải quyết các vấn đề vướng mắc, tồn tại từ thực tiễn công tác quản lý, sử dụng đất, tăng cường quản lý đất đai cả về số lượng, chất lượng và giá trị kinh tế.
Theo ông Mai Văn Phấn, Cục trưởng Cục Đăng ký dữ liệu và Thông tin đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường), Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng như các bộ, ngành, địa phương đang tập trung mọi nguồn lực để xây dựng và hoàn thiện các văn bản hướng dẫn thi hành nhằm đáp ứng điều kiện đảm bảo thực hiện ngay khi Luật Đất đai có hiệu lực sớm từ ngày 1/8/2024.
Cụ thể, về xây dựng các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2024, để triển khai thi hành Luật, Bộ Tài nguyên và Môi trường được Chính phủ giao chủ trì 5 Nghị định gồm: Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai; Nghị định điều tra cơ bản về đất đai, đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và hệ thống thông tin đất đai; Nghị định quy định về giá đất; Nghị định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.
Đến nay, Chính phủ đã ký ban hành 2 Nghị định gồm: Nghị định số 71/2024/NĐ-CP ngày 27/6/2024 của Chính phủ Quy định về giá đất; Nghị định số 88/2024/NĐ-CP ngày 15/7/2024 của Chính phủ Quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.
Đối với các Nghị định còn lại, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trình Chính phủ Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai và Nghị định điều tra cơ bản về đất đai, đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và hệ thống thông tin đất đai.
Các đơn vị thuộc lĩnh vực đất đai cũng đã tham mưu để Bộ Tài nguyên và Môi trường trình Chính phủ ký ban hành Nghị quyết số 80/NQ-CP ngày 27/5/2024 xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm thực hiện Dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất mà đất đó không phải là đất ở. Hiện tại, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đang xem xét, thẩm định ban hành Nghị quyết này.
Ngoài ra, các đơn vị thuộc lĩnh vực đất đai cũng đã tham mưu Bộ Tài nguyên và Môi trường tham gia, phối hợp, nghiên cứu, góp ý kiến đối với 3 dự thảo Nghị định liên quan đến Luật Đất đai 2024 gồm: Nghị định quy định chi tiết về đất trồng lúa do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì soạn thảo; Nghị định quy định về thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và Nghị định quy định về quỹ phát triển đất do Bộ Tài chính chủ trì soạn thảo.
Về tiến độ xây dựng các Thông tư hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2024, song song với việc xây dựng các Nghị định, theo ông Mai Văn Phấn, các đơn vị đất đai cũng phải tập trung xây dựng 14 Thông tư, trong đó 4 Thông tư sẽ có hiệu lực vào ngày 1/8/2024. Các Thông tư được ban hành có hiệu lực vào ngày 1/8/2024 đã được lấy ý kiến theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đồng thời đã tổ chức các hội nghị trực tuyến với Sở Tài nguyên và Môi trường của 63 tỉnh/thành phố để trao đổi, góp ý kiến. Hiện tại, các đơn vị tham mưu đang thẩm định và trình lãnh đạo Bộ ký ban hành.
Đối với nhiệm vụ của các địa phương, ông Mai Văn Phấn cho biết thêm, theo quy định của Luật Đất đai 2024, có 19 nội dung giao cho địa phương ban hành văn bản để tổ chức thực hiện và hiện địa phương cũng đang tập trung các nguồn lực để thực hiện theo đúng tinh thần chỉ đạo của Chính phủ và tại Công điện số 63/CĐ-TTg ngày 26/6/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy nhanh tiến độ xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai.
Đối với công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đất đai, ngay khi được Quốc hội thông qua Luật Đất đai vào ngày 18/1/2024, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, các cơ quan chuyên môn đã tham mưu Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan Trung ương và địa phương tổ chức nhiều hội nghị tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu nội dung và một số điểm mới, nổi bật của Luật Đất đai 2024.
Ông Mai Văn Phấn nhận định, để pháp luật đất đai đi vào cuộc sống, đến từng tầng lớp xã hội, cán bộ thực thi và người dân, công tác tuyên truyền, phổ biến một cách sâu rộng và thiết thực là hết sức quan trọng. Do đó, đối với các địa phương, cần chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức tuyên truyền phổ biến pháp luật đất đai cũng như học hỏi kinh nghiệm của các nơi khác để sớm có kế hoạch tổ chức tuyên truyền, phổ biến, triển khai từ Luật, Nghị định, Thông tư và văn bản của địa phương./.
Theo tapchitaichinh.vn