Kết quả thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW của Bộ Chính trị
Phát biểu khai mạc Hội nghị, đồng chí Nguyễn Hải Ninh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa nhấn mạnh, thực hiện Kế hoạch số 81-KH/BKTTW, ngày 16/5/2022 của Ban Kinh tế Trung ương, hôm nay Ban Thường vụ Tỉnh ủy Khánh Hòa tổ chức Hội nghị Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 16/8/2004 của Bộ Chính trị khóa IX về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ đến năm 2010 (Nghị quyết 39-NQ/TW) và Kết luận số 25-KL/TW, ngày 02/8/2012 của Bộ Chính trị khóa XI về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa (Kết luận 25-KL/TW).
Đồng chí Trần Tuấn Anh, , Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo phát biểu chỉ đạo
Việc đánh giá toàn diện những kết quả đạt được qua 18 năm thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW tại Khánh Hòa là nhiệm vụ quan trọng để thực hiện Kế hoạch số 81-KH/BKTTW, ngày 16/5/2022 của Ban Kinh tế Trung ương, nhằm cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để Ban Chỉ đạo Trung ương nghiên cứu, tham mưu đề xuất Bộ Chính trị xem xét, ban hành Nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ cho giai đoạn tiếp theo. Đồng thời, cũng là dịp để tỉnh Khánh Hòa nhìn nhận, đánh giá lại những kết quả đạt được trong việc thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa trong thời gian vừa qua và đề ra các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp trong giai đoạn tới.
Khánh Hòa là tỉnh ven biển Nam Trung bộ, có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm an ninh quốc phòng của cả nước. Tỉnh Khánh Hòa nằm ở vị trí trung tâm của các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ, có diện tích tự nhiên 5.199,6 km2, dân số 1,240 triệu người; gồm 09 đơn vị hành chính cấp huyện, trong đó có 03 vịnh lớn được đánh giá là những vịnh đẹp của thế giới là Vịnh Nha Trang, Vịnh Vân Phong, Vịnh Cam Ranh; là địa phương có chiều dài bờ biển hơn 385 km, có thềm lục địa và vùng lãnh hải rộng lớn với gần 200 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó quần đảo Trường Sa có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng cả về quốc phòng và bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ đất nước; có mũi Đôi là điểm cực Đông trên đất liền của Tổ quốc; là cửa ngõ hướng biển, tâm điểm kết nối vùng giữa Tây Nguyên với Nam Trung bộ, trong đó Khu kinh tế Vân Phong từng được định hướng trở thành Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt. Khánh Hòa có mạng lưới giao thông khá thuận lợi, trên các trục giao thông đường bộ quan trọng của cả nước; có các cảng biển lớn; nhất là sân bay quốc tế Cam Ranh với lưu lượng khách quốc tế đứng thứ 3 cả nước, là cửa ngõ giao thương quốc tế cho cả khu vực Nam Trung bộ và Tây Nguyên. Biển và tiềm năng kinh tế biển là những nét nổi bật của Khánh Hòa. Với khí hậu ôn hòa, biển xanh, cát trắng, nắng vàng, cảnh quan thiên nhiên phong phú, đa dạng, người dân hiền hòa, Khánh Hòa đã trở thành địa chỉ du lịch nổi tiếng mang tầm khu vực và quốc tế. Vị trí địa lý của tỉnh Khánh Hòa còn có ý nghĩa quan trọng về mặt quốc phòng, an ninh do nằm gần đường hàng hải quốc tế sôi động, có huyện đảo Trường Sa, quân cảng Cam Ranh. Ngoài ra, Khánh Hòa còn là vùng đất giàu truyền thống yêu nước và cách mạng, kiên cường, dũng cảm trong kháng chiến chống ngoại xâm; được ghi nhận qua nhiều sự kiện lịch sử. Điều kiện tự nhiên, vị trí địa lý, lịch sử văn hóa đã tạo cho Khánh Hòa địa quân sự khá đặc biệt về quốc phòng và an ninh; là địa phương có tiềm năng rất lớn để phát triển các lĩnh vực kinh tế - xã hội, nhất là phát triển dịch vụ, du lịch và kinh tế biển, tạo động lực cho sự phát triển của khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và cả nước.
Đoàn chủ tọa hội nghị
Qua 18 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW và Kết luận số 25-KL/TW, Khánh Hòa đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh. Tỉnh đã khai thác và phát huy được tiềm năng, thế mạnh về phát triển dịch vụ, du lịch và kinh tế biển để duy trì tốc độ tăng trưởng và liên tục, tăng trưởng kinh tế chuyển mạnh sang các ngành dịch vụ, chế biến chế tạo, từng bước trở thành một trong những động lực tăng trưởng quan trọng của vùng duyên hải Nam Trung bộ, Tây Nguyên và cả nước. Không ngừng chăm lo sức khỏe, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Công tác quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường được tăng cường. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, đặc biệt là hạ tầng giao thông được đầu tư và mở rộng, góp phần kết nối các đô thị, các vùng động lực kinh tế trong và ngoài tỉnh. Thực hiện tích cực công tác quy hoạch, phát triển đô thị và bố trí dân cư. Triển khai có hiệu quả các quy hoạch, kế hoạch, đề án lớn và các cơ chế, chính sách phát triển vùng tại địa phương. Kết hợp chặt chẽ phát triển kinh tế - xã hội với củng cố quốc phòng, bảo đảm giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, hệ thống chính trị được tăng cường và đạt nhiều kết quả quan trọng. Tuy nhiên, những kết quả đạt được vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của tỉnh và chưa đạt được các mục tiêu đề ra; khả năng thích ứng của nền kinh tế còn thấp khi đại dịch COVID-19 xảy ra, chưa thu hút đầu tư được các ngành có hàm lượng công nghệ cao và có giá trị gia tăng lớn; chất lượng lập, xây dựng và tổ chức thực hiện quy hoạch chưa cao, phát triển đô thị còn nhiều bất cập, kết cấu hạ tầng kỹ thuật quan trọng chưa được đầu tư đồng bộ, kịp thời...
Đồng chí Nguyễn Hải Ninh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa phát biểu tại hội nghị
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị tổng kết, đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo bày tỏ vui mừng trước sự tham dự đầy đủ của các thành viên Ban Chỉ đạo, các đại biểu và có những tham luận, phát biểu trách nhiệm, sâu sắc. Đánh giá cao Báo cáo tổng kết của Khánh Hòa, đồng chí Trần Tuấn Anh nhấn mạnh: Trong gần 20 năm qua, Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa đã bám sát các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp được nêu trong Nghị quyết 39-NQ/TW và Kết luận số 25- KL/TW; vận dụng linh hoạt, sáng tạo trong chỉ đạo, điều hành; cụ thể hóa nội dung Nghị quyết thành các kế hoạch, chương trình, đề án và đã hoàn thành được phần lớn các chỉ tiêu, mục tiêu đề ra trên địa bàn tỉnh. Những thành tựu đạt được cho thấy Nghị quyết 39-NQ/TW đã đi vào cuộc sống và sau gần 20 năm thực hiện Nghị quyết, diện mạo của Khánh Hòa thay đổi rõ nét, điều này thể hiện sự năng động, sáng tạo và sự nỗ lực của Đảng bộ và Nhân dân tỉnh Khánh Hòa, nhất là trong việc xác định đúng và tập trung khai thác có hiệu quả các tiềm năng, lợi thế của địa phương trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, thách thức.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân của Khánh Hòa giai đoạn 2005-2019 là 8,4%/năm; giai đoạn 2005-2020 là 7,2%/năm, cao hơn mức bình quân chung cả nước. Quy mô kinh tế của Tỉnh (theo giá hiện hành) năm 2019 tăng gấp 7,5 lần so với năm 2004, đứng thứ 5/14 địa phương của vùng. GRDP bình quân đầu người (theo giá hiện hành) năm 2019 gấp 6,8 lần năm 2004. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch sang khu vực dịch vụ và công nghiệp - xây dựng, giảm tỷ trọng nông - lâm - thủy sản theo đúng tinh thần của Nghị quyết 39-NQ/TW. Các ngành kinh tế đã từng bước ứng dụng khoa học, công nghệ hiện đại, cải tiến phương thức quản lý góp phần tăng năng suất lao động và giá trị gia tăng. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, đặc biệt là hạ tầng giao thông được đầu tư và mở rộng, góp phần kết nối các đô thị, các vùng động lực kinh tế trong và ngoài tỉnh. Khu kinh tế Vân Phong đã thực hiện quy hoạch các khu chức năng, tạo thuận lợi cho công tác quản lý quy hoạch và thu hút đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng thiết yếu, đóng góp vào ngân sách, từng bước tạo động lực thúc đẩy phát triển của tỉnh và khu vực. Tỉnh đã không ngừng chăm lo sức khỏe, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân; chất lượng giáo dục - đào tạo tăng lên, khoa học - công nghệ được quan tâm. Các hoạt động văn hoá, nghệ thuật đáp ứng nhu cầu hưởng thụ và nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân. Di sản văn hoá được quan tâm bảo tồn và phát huy giá trị. Đã thực hiện hiệu quả công tác giảm nghèo, giải quyết việc làm cho người lao động; chính sách dân tộc, tôn giáo. Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị có nhiều tiến bộ; nội bộ đoàn kết nhất trí, sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc được phát huy, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Quốc phòng, an ninh được bảo đảm vững chắc. Đặc biệt, đồng chí Trần Tuấn Anh cũng đánh giá cao sự nỗ lực rất lớn của toàn bộ hệ thống chính trị và nhân dân tỉnh Khánh Hòa thông qua việc được Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 09-NQ/TW ngày 28/1/2022.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh cũng đồng tình với Báo cáo tổng kết của Khánh Hòa đã thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, hạn chế.
Theo đó, Báo cáo cũng chỉ ra rằng: Khánh Hòa phát triển vẫn dưới mức tiềm năng, chưa khai thác và phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế để phát triển kinh tế - xã hội một cách tương xứng, đóng góp cho tăng trưởng của vùng duyên hải Nam Trung bộ, Tây Nguyên và cả nước còn hạn chế. Việc tăng cường mối quan hệ, tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ, giúp đỡ của các bộ ngành Trung ương còn gặp nhiều lúng túng; công tác đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chưa đáp ứng nhu cầu thực tế, trình độ phát triển của các dân tộc thiểu số không đồng đều, nhất là hai huyện miền núi Khánh Vĩnh, Khánh Sơn có hộ nghèo còn cao với tỷ lệ 23%. Chất lượng lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh và thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa giải quyết kịp thời các vấn đề phát sinh trong thực tiễn; chưa phát huy vai trò là đầu mối giao thông quan trọng của cả nước, là cửa ngõ hướng biển, liên vận quốc tế cho các địa phương của vùng Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và cả nước. Nhiệm vụ dây dựng Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Bắc Vân Phong là vấn đề mới, chưa có thực tiễn tại Việt Nam nên gặp nhiều khó khăn, phức tạp trong quá trình thực hiện; việc hợp tác và liên kết giữa Khánh Hòa với các địa phương trong vùng Duyên hải Miền Trung và Tây Nguyên đã từng bước phát triển, nhưng chưa phát huy hết vai trò là cực tăng trưởng để khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của các địa phương; công tác phối hợp giữa lực lượng vũ trang với các ban, ngành, đoàn thể địa phương có lúc, có nơi chưa tốt. Việc tổ chức học tập, quán triệt nghị quyết, chỉ thị của Đảng ở một số đảng bộ hiệu quả chưa cao. Một số ít cán bộ, đảng viên, trong đó có người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, đơn vị chưa thực hiện tốt việc nêu gương trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII).
Các đại biểu dự hội nghị
Những hạn chế kể trên có nhiều nguyên nhân nhưng nguyên nhân chủ quan vẫn là chủ yếu, Khánh Hòa vẫn chưa phát huy được ở mức cao nhất các tiềm năng, lợi thế cho phát triển, nhất là tiềm năng, lợi thế về tài nguyên biển, đảo; tài nguyên văn hoá, con người. Khả năng thích ứng của ngành, lĩnh vực kinh tế còn thấp khi dịch bệnh COVID-19 xảy ra, chậm phát triển đầu tư theo chiều sâu các ngành có hàm lượng công nghệ cao, có giá trị gia tăng lớn. Sự phối hợp giữa tỉnh với một số bộ, ngành Trung ương chưa chặt chẽ chưa kịp thời. Huy động các nguồn lực chưa đáp ứng nhu cầu đầu tư phát triển, nhiều công trình trọng điểm, có quy mô lớn tiến độ thực hiện còn chậm. Việc chấp hành các nguyên tắc của Đảng và quy chế làm việc của Tỉnh ủy có lúc chưa nghiêm; thiếu kiên quyết trong chỉ đạo, xử lý, dẫn đến xảy ra những sai phạm…
Khánh Hòa phải là đầu tàu cho cả tiểu vùng Nam Trung Bộ
Tại Hội nghị, các đại biểu là đại diện các ban, bộ, ngành Trung ương; đại diện các sở ngành của tỉnh đã phát biểu tham luận về các vấn đề trong triển khai Nghị quyết, tình hình thực tiễn, phân tích những tồn tại, hạn chế; đồng thời đề xuất các giải pháp để tỉnh tiếp tục thực hiện hiệu quả Nghị quyết 39-NQ/TW và Kết luận 25-KL/TW.
Theo đó, nhiều ý kiến đều thống nhất cho rằng, Khánh Hoà có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm an ninh quốc phòng của cả nước, vì vậy, từ việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TW ngày 28/1/2022 về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đến mới đây kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV đã chính thức thông qua Nghị quyết về "Thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Khánh Hòa" cho thấy Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm đến Khánh Hòa.
Đồng chí Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh: Nghị quyết này của Quốc hội quy định thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù đối với tỉnh Khánh Hòa nhằm phát huy lợi thế, tạo cú huých để thúc đẩy Khánh Hòa có bước phát triển vượt bậc trong thời gian tới. Theo đó, Nghị quyết qui định một số cơ chế, chính sách đặc thù về quản lý tài chính, ngân sách nhà nước; phân cấp quản lý nhà nước trong lĩnh vực quy hoạch, đất đai, môi trường; tách dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng ra khỏi dự án đầu tư công; phát triển Khu kinh tế Vân Phong và phát triển kinh tế biển tại tỉnh Khánh Hòa. Đồng chí cũng mong muốn từ Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù này, không chỉ để Khánh Hòa phấn đấu để đến năm 2045 là “đô thị thông minh, bền vững, bản sắc, ngang tầm khu vực Châu Á; là hình mẫu của sự gắn kết giữa phát triển kinh tế - xã hội với bảo đảm quốc phòng, an ninh; là thành phố đáng sống, nơi nhân dân có mức sống cao, hiền hòa và hạnh phúc; tổ chức đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; quốc phòng, an ninh và chủ quyền biển, đảo được bảo đảm vững chắc; là một trong những địa phương đi đầu trong bảo vệ môi trường và việc thực hiện phát thải khí nhà kính về mức không” mà còn phải có sứ mệnh đầu tàu, trở thành động lực thúc đẩy liên kết phát triển các tỉnh trong tiểu vùng Nam Trung Bộ nói riêng, vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ nói chung, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của cả nước trong bối cảnh mới.
Để thực hiện được những mục tiêu đó, đồng chí đề nghị Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp như:
Thứ nhất, tập trung triển khai tốt các nhiệm vụ và giải pháp nêu tại Nghị quyết 09-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Thứ hai, sớm hoàn thành nhiệm vụ lập quy hoạch tỉnh Khánh Hòa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, phù hợp với quy hoạch vùng, quy hoạch quốc gia, là công cụ quản lý và cơ sở cho việc thu hút đầu tư và quản lý phát triển tỉnh.
Thứ ba, phát huy hơn nữa tiềm năng kinh tế biển để Khánh Hòa trở thành một tỉnh mạnh về biển và giàu, đẹp từ biển
Thứ tư, tạo sự đột phá trong cải thiện môi trường đầu tư và kinh doanh; cải cách hành chính để nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh; khai thác hiệu quả hơn “dư địa” về cải cách môi trường đầu tư để thu hút nguồn lực từ mọi thành phần kinh tế cho phát triển, nhất là phát triển trở thành trung tâm du lịch của khu vực Nam Trung Bộ và quốc gia.
Thứ năm, chú trọng liên kết vùng, phát huy vai trò, vị thế và tiềm năng của tỉnh Khánh Hòa, một trong các cửa ngõ giao thương quốc tế, liên kết khu vực Nam Phú Yên - Bắc Khánh Hoà, Nam Khánh Hòa - Bắc Ninh Thuận và Khánh Hòa - Tây Nguyên.
Thứ sáu, bám sát Kế hoạch, Đề cương của Ban Chỉ đạo và ý kiến tham gia, thảo luận tại Hội nghị để hoàn thiện Báo cáo tổng kết Nghị quyết 39-NQ/TW trên địa bàn tỉnh đảm bảo chất lượng và tiến độ đề ra.
Đồng chí Trần Tuấn Anh ghi nhận và đánh giá cao về sự chuẩn bị nghiêm túc, có trách nhiệm của Tỉnh uỷ Khánh Hòa và sự tham gia tích cực của các bộ, ngành tại Hội nghị; đề nghị Tỉnh ủy Khánh Hòa phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để hoàn thiện Báo cáo tổng kết và tham dự đầy đủ các hoạt động Tọa đàm, Hội thảo và tham gia vào Báo cáo tổng kết, Tờ trình và Dự thảo Nghị quyết mới để phối hợp với Ban Chỉ đạo tham mưu cho Bộ Chính trị những quan điểm và định hướng mới cho phát triển vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ nói chung và tỉnh Khánh Hòa nói riêng.
Ban Kinh tế Trung ương được giao chủ trì Đề án Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa IX về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ đến năm 2010 và Kết luận số 25-KL/TW, ngày 02/8/2012 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW. Để triển khai Đề án, Ban Kinh tế Trung ương đã phối hợp chặt chẽ với 20 ban cán sự đảng, đảng ủy trực thuộc Trung ương và thường trực tỉnh ủy, thành ủy của 14 địa phương trong vùng để thành lập Ban Chỉ đạo và ban hành Kế hoạch số 81-KH/BKTTW, ngày 16/5/2022 phục vụ việc tổng kết; trong đó Hội nghị tổng kết và Báo cáo tổng kết của địa phương là một trong những cơ sở quan trọng để Ban Chỉ đạo đề xuất Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết mới về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045.
Trung tâm Thông tin, phân tích và dự báo kinh tế