Đoàn Chủ tọa Hội thảo
Tham dự Hội thảo có đồng chí Nguyễn Sinh Hùng, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam; các đồng chí lãnh đạo và nguyên lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo tỉnh Nghệ An; đại diện Tỉnh ủy, UBND, HĐND tỉnh Nghệ An; các đồng chí trong Ban chỉ đạo và Tổ biên tập Đề án tổng kết thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW; một số chuyên gia, nhà khoa học và một số cơ quan báo chí tham dự, đưa tin.
Phát biểu chào mừng Hội thảo, đồng chí Thái Thanh Quý, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An bày tỏ vui mừng, phấn khởi trước sự quan tâm của các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước; các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương; các đồng chí trong Ban Chỉ đạo Đề án tổng kết Nghị quyết 26 và các chuyên gia, nhà khoa học.
Đồng chí Nguyễn Sinh Hùng, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Quốc hội phát biểu tại hội thảo
Sau gần 10 năm thực hiện Nghị quyết số 26 của Bộ Chính trị, tỉnh Nghệ An đã đạt được những thành tựu khá toàn diện trên các mặt. Quy mô nền kinh tế hiện đứng thứ 12 cả nước, đóng góp 12,43% quy mô kinh tế Vùng và 1,85% cả nước. Kinh tế duy trì tốc độ tăng trưởng khá, riêng năm 2022, đạt 9,05%; thu ngân sách năm 2022 thực hiện trên 20.000 tỷ đồng. Một số lĩnh vực từng bước định hình là trung tâm vùng Bắc Trung Bộ, như y tế, giáo dục và đào tạo, tài chính - ngân hàng v.v... Đời sống của nhân dân ở các vùng, miền từng bước được nâng lên rõ rệt; Khối đại đoàn kết toàn dân, niềm tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước ngày càng được củng cố. Những thành quả ấy có ý nghĩa rất quan trọng, tạo nền tảng vững chắc cho bước phát triển của tỉnh những năm tới.
Mặc dù đã đạt được những kết quả tích cực nhưng đồng chí Thái Thanh Quý cũng thẳng thắn thừa nhận: Quá trình thực hiện Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị vẫn còn tồn tại, hạn chế, nhất là mục tiêu xây dựng Nghệ An trở thành tỉnh khá trong khu vực phía Bắc vào năm 2015, cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp vào năm 2020 chưa đạt được. Chất lượng tăng trưởng, sức cạnh tranh nền kinh tế chưa cao; một số chỉ tiêu kinh tế quan trọng còn đạt thấp so với mục tiêu v.v… Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An nhấn mạnh: Khát vọng đưa Nghệ An phát triển tương xứng với vị trí, vai trò, tiềm năng, lợi thế vẫn luôn là mục tiêu trăn trở của nhiều thế hệ lãnh đạo và nhân dân tỉnh nhà. Đồng thời, qua thực tiễn gần 10 năm triển khai Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị, tỉnh Nghệ An rất mong muốn có một cơ chế và nguồn lực đủ mạnh, có tính đột phá cao để cộng hưởng với sự đoàn kết, nỗ lực trong toàn Đảng bộ và nhân dân, đưa tỉnh nhà tiến nhanh, tiến vượt trong giai đoạn mới.
Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh phát biểu đề dẫn
Phát biểu đề dẫn Hội thảo, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh nhấn mạnh: Ngày 30/07/2013, Bộ Chính trị khoá XI đã ban hành Nghị quyết số 26-NQ/TW về “Phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020” với mục tiêu phấn đấu xây dựng Nghệ An trở thành tỉnh khá trong khu vực phía Bắc vào năm 2015 và đến năm 2020 cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp. Đảng, Nhà nước đánh giá cao vai trò, tầm quan trọng của Nghệu An, ban hành những chủ trương lớn nhằm thúc đẩy Nghệ An phát triển mạnh mẽ, xứng tầm với vai trò, vị thế của tỉnh trong giai đoạn đổi mới, hội nhập và phát triển của đất nước.
Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết, Nghệ An đã đạt được những thành tựu rất đáng tự hào, là nền tảng vững chắc, mở ra nhiều cơ hội, tạo đà để tỉnh phát triển nhanh và bền vững hơn trong thời gian tới. Tuy nhiên, mục tiêu xây dựng Nghệ An trở thành tỉnh khá trong khu vực phía Bắc vào năm 2015 và cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp vào năm 2020 chưa đạt được. Nghệ An vẫn chưa khẳng định được thật rõ nét vai trò là trung tâm của khu vực Bắc Trung Bộ về thương mại, du lịch, văn hóa, thể thao, tài chính, công nghiệp công nghệ cao theo định hướng của Nghị quyết số 26-NQ/TW. Những kết quả mà Nghệ An đạt được trong nhiều lĩnh vực tuy rất đáng trân trọng nhưng mới chỉ là bước đầu, còn rất khiêm tốn, vẫn còn thấp so với nhiều tỉnh có cùng điểm xuất phát. Tỉnh vẫn đang đứng trước nhiều điểm nghẽn, nút thắt, nhiều vấn đề, chưa có giải pháp hay, hữu hiệu để tháo gỡ trong quá trình phát triển.
Đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương phát biểu kết luận
Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh: “Tôi muốn đặt câu hỏi, phải chăng “Nghệ An đi trước về sau” là câu nói đã trở thành sự thật, là thực tiễn đang diễn ra và chúng ta mặc nhiên chấp nhận điều đó? Một tỉnh “đi đầu, dậy trước” trong phong trào cách mạng, quê hương của Xô Viết - Nghệ Tĩnh, nhưng từ khi Đổi mới đến nay vẫn luôn nằm trong top những tỉnh phải nhận điều chuyển trợ cấp ngân sách từ Trung ương và sau nhiều năm phấn đấu, GRDP bình quân đầu người mới chỉ đạt 2/3 mức trung bình của cả nước. Một tỉnh có nguồn lao động dồi dào, giáo dục được khẳng định vị trí top đầu cả nước với truyền thống hiếu học, có những trường đại học, cao đẳng lớn, nhưng vẫn loay hoay với bài toán phát triển các ngành công nghệ cao, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá trên nền tảng tiến bộ khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Một tỉnh được hưởng những cơ chế đặc thù, có nguồn tài nguyên phong phú, có nguồn nhân lực chất lượng cao, nhưng vẫn chưa thể thu hút được nhiều nhà đầu tư chiến lược”.
Do vậy, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng mong muốn các đại biểu không chỉ phân tích, đánh giá thật nghiêm túc, kỹ lưỡng, khách quan, chỉ ra những nguyên nhân căn cốt, cụ thể của những kết quả đã đạt được, những điều còn chưa làm được, đúc rút những bài học kinh nghiệm sâu sắc mà còn tìm ra những giải pháp mang tính đột phá nhằm giải quyết khó khăn, tháo gỡ vướng mắc, từ đó đề ra định hướng, nhiệm vụ trọng tâm và các đột phá chiến lược phát triển trong giai đoạn mới, cụ thể như về: Tư duy phát triển mới, không gian phát triển mới, nguồn lực phát triển mới, lĩnh vực phát triển mới...
Đồng chí Thái Thanh Quý, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An phát biểu chào mừng
Tại Hội thảo, đại diện các Bộ ngành, các viện, chuyên gia kinh tế đã đưa ra rất nhiều ý kiến phân tích và đóng góp cho Nghệ An.
PGS.TS Trần Đình Thiên, Nguyên Viện trưởng Viện kinh tế Việt Nam: "Quan điểm của tôi là Trung ương nên làm gì cho Nghệ An, bởi tạo điều cho Nghệ An phát triển không chỉ cho riêng Nghệ An mà cho cả nước; Trung ương phải tạo cơ hội và điều kiện cho Nghệ An bứt phá. Tuy nhiên, bản thân Nghệ An cũng phải đề xuất những cơ chế, chính sách vượt trội, giải pháp đột phá từ Trung ương và nỗ lực, quyết tâm cao để nắm lấy những cơ hội, vận hội triển khai hiệu quả, thực hiện hiệu quả sứ mệnh của mình".
Theo TS. Trần Đình Thiên, gần đây Nghệ An có sự gia tăng FDI, đây là một dấu hiệu khích lệ tích cực, song mới bước đầu, chưa rõ xu thế chất lượng (xu thế thời đại), do đó, thời gian tới cần quan tâm môi trường thu hút đầu tư, thu hút doanh nghiệp dẫn dắt; thu hút người tài để phát huy và gánh vác sứ mệnh tương lai của Nghệ An.
Đồng chí Vũ Hồng Thanh, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội phát biểu tại hội thảo
Theo TS. Dương Đình Giám, Hội khoa học kinh tế Việt Nam cho rằng: "Các ngành công nghiệp của Nghệ An phát triển đa ngành là chính, ít tính đa năng". Gợi ý 1 số giải pháp , TS. Dương Đình Giám khuyến nghị nên chú trọng 1 số ngành, tạo dựng môi trường thu hút đầu tư hấp dẫn, hoàn thiện hạ tầng công nghiệp, chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao, coi trọng liên kết vùng; xây dựng trung tâm kỹ thuật hỗ trợ phát triển công nghiệp.
Về lĩnh vực nông nghiệp, GS.TS. Nguyễn Thị Lan, Học viện Nông nghiệp Việt Nam đề xuất Nghệ An nên rà soát lại các chính sách Trung ương địa phương cái gì còn thiếu chưa đủ đề xuất Ban Chỉ đạo tham mưu Bộ Chính trị ban hành trong Nghị quyết mới. Theo GS.TS. Nguyễn Thị Lan cần có chính sách đặc thù đủ hấp dẫn thu hút doanh nghiệp đầu tư công nghệ cao, nhân tài, tranh thủ công nghệ quốc tế, các viện trường cơ quan nghiên cứu. Về nguồn nhân lực, để thực hiện định hướng phát triển công nghệ cao, cần có nguồn nhân lực đào tạo, chuyển giao, phối hợp các tổ chức; tổ chức sản xuất theo chuỗi...
Đồng chí Nguyễn Đắc Vinh, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội
phát biểu tại hội thảo
TS. Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch cho rằng: Thời gian qua, du lịch Nghệ An đã có những bước phát triển đáng kể, đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tuy nhiên, sự phát triển du lịch của Nghệ An còn chưa tương xứng với tiềm năng, bộc lộ nhiều hạn chế. Để đưa du lịch Nghệ An phát triển thành ngành kinh tế mũi nhọn theo định hướng của tỉnh, thời gian tới, ngành du lịch Nghệ An cần phải nỗ lực rất nhiều và triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó có việc phát triển sản phẩm du lịch. Tính mùa vụ còn thể hiện khá rõ trong ngành du lịch Nghệ An, lượng khách du lịch tập trung chủ yếu từ tháng 4 đến tháng 8, các tháng còn lại trong năm lượng du khách ít hơn đáng kể so với các tháng cao điểm, do vậy, để khắc phục tính mùa vụ, trong thời gian tới, Nghệ An cần phát triển các sản phẩm du lịch đặc trưng, khác biệt, đồng thời đa dạng hóa các sản phẩm du lịch…
Đồng chí Nguyễn Hồng Sơn, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo phát biểu tại hội thảo
Nhấn mạnh về quan điểm, mục tiêu, giải pháp phát triển tỉnh Nghệ An trong thời gian tới, đồng chí Trần Duy Đông, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng: Để xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An thành tỉnh khá của cả nước, kinh tế phát triển nhanh và bền vững; là trung tâm về thương mại, y tế, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, công nghiệp và nông nghiệp công nghệ cao của khu vực Bắc Trung Bộ năm 2030 thì cần phải có những cơ chế, chính sách quyết liệt, đột phá nhằm thu hút vốn từ mọi thành phần kinh tế, đặc biệt là nguồn FDI.
Phân tích ở một góc độ khác về một trong những nguyên nhân Nghệ An chưa đạt được nhiều mục tiêu trong Nghị quyết 26-NQ/TW, đĐại diện cho khối doanh nghiệp đầu tư trên địa bàn tỉnh Nghệ An, bà Thái Hương, Chủ tịch Công ty CP Sữa TH True Milk cho rằng: "Có lẽ do kỳ vọng phát triển Nghệ An trong thời qua lớn quá trong khi thực tiễn chưa cho phép nên Nghệ An chưa hoàn thành mục tiêu trong Nghị quyết 26-NQ/TW. Ví dụ, nói về thu hút các nhà đầu tư chiến lược, Nghệ An có doanh nghiệp tầm cỡ chưa? Có rồi, chỉ là chưa có những cơ chế, chính sách khuyến khích nào cho doanh nghiệp phát triển". Bà Thái Hương cũng bày tỏ đồng tình với một số ý kiến là trong đó có trách nhiệm từ Trung ương. Bà Thái Hương cũng đề nghị chú ý phát triển vùng miền núi phía Tây Nghệ An. Xác định đây là vùng phên dậu, an ninh, quốc phòng, do đó cần có chính sách thu hút các doanh nghiệp có tâm, có tầm để đầu tư lĩnh vực phù hợp với vị trí, địa lý, thổ nhưỡng của vùng đất này mới có thể thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh trong thời gian tới.
Đồng chí Trần Duy Đông, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư phát biểu tại hội thảo
Là người con của quê hương Nghệ An, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng chia sẻ khá nhiều thông tin, đặc biệt là một số gợi ý về cơ chế, chính sách phát triển cho Nghệ An trong những giai đoạn tiếp theo: Làm thế nào cho người dân Nghệ An no đủ và giàu có, theo đó, mục tiêu đặt ra đến năm 2030 đạt mức thu nhập trung bình, người dân no đủ; đến năm 2045 là giàu có. Mục tiêu nữa là tỉnh phải mạnh, tạo ra sức bật mới để Nghệ An mạnh lên, đến năm 2030 phải cân đối được ngân sách, nộp Trung ương. Nghệ An phải có thế là 1 tỉnh công nghiệp. Nền kinh tế Nghệ An cần có chuyển động tích cực, đến 2030 Nghệ An có thế tỉnh công nghiệp bật lên, mạnh chính trị, an ninh quốc phòng…
Để thực hiện được những khát vọng đó, nguyên Chủ tịch Quốc Hội Nguyễn Sinh Hùng đưa ra một số nội dung đối với nhiệm vụ giải pháp trong những giai đoạn tiếp theo, yêu cầu Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 26-NQ/TW phải có tầm nhìn các vùng kinh tế của Nghệ An; xem xét thế mạnh, lợi thế từ vùng núi, trung du, đồng bằng, vùng biển.
ực hiện hiệu quả sứ mệnh của mình".
Đồng chí Nguyễn Danh Huy, Thứ trưởng bộ Giao thông vận tải phát biểu tại hội thảo
Theo nguyên Chủ tịch Quốc hội, hiện Nghệ An - nông thôn chiếm lớn nên Nghị quyết mới phải phát triển nông nghiệp hiện đại, có hàm lượng công nghệ cao, để toàn tỉnh Nghệ An bứt phá vươn lên từ hạ tầng kinh tế, hạ tầng xã hội, đầu tư kinh doanh; các ngành nông nghiệp đều phát triển, có hàm lượng chất xám cao, làm cho ngành nông nghiệp Nghệ An phải giàu, phát huy được lợi thế.
Thứ hai, phải đưa công nghiệp hóa, hiện đại hóa vào không chỉ nông nghiệp mà hiện đại hóa cả du lịch, văn hóa thương mại, nông thôn, đô thị. “Coi CNH HĐH nông nghiệp nông thôn là bước đi quan trọng, phát triển kinh tế số, gắn liên với cải cách hành chính, đưa CMCN 4.0 vào một cách toàn diện, thúc đẩy sản xuất kinh doanh”.
Thứ ba, về nhân lực, nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh, xây dựng con người Nghệ An có ý chí làm giàu, vươn lên, tự lực tự cường phát triển.
Cuối cùng, nguyên Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Nghệ An cần cơ chế gì phải đề xuất kịp thời, để thực hiện được mục tiêu dân giàu tỉnh mạnh, tránh rơi vào tình trạng có Nghị quyết sớm nhưng hoàn thành các mục tiêu chậm.
Phát biểu tổng kết Hội thảo, đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 26-NQ/TW cảm ơn các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các đồng chí lãnh đạo, nguyên là lãnh đạo Đảng, Nhà nước; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các bộ ngành, của tỉnh Nghệ An, các nhà khoa học, chuyên gia, nhà quản lý, với nhiều nội dung trực diện, bình luận sâu sắc đi sâu vào các cơ chế, chính sách, nguồn lực và tổ chức thực hiện các quy hoạch, dự án, đề án lớn; làm sáng tỏ thêm nhiều nguyên nhân tồn tại, hạn chế và rút ra nhiều bài học kinh nghiệm phục vụ cho định hướng phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
PGS.TS Trần Đình Thiên, Nguyên Viện trưởng Viện kinh tế Việt Nam phát biểu tham luận
Đồng chí Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, Nghị quyết 26-NQ/TW ban hành đã tạo ra cơ sở quan trọng để Nghệ An phát triển trong thời gian qua. Tuy nhiên với bối cảnh mới, Nghệ An cần có một Nghị quyết mới, phù hợp với phát triển địa phương, vùng và cả nước.
Ngoài các tham luận, phát biểu tại Hội thảo, Ban Tổ chức còn nhận được 43 bài tham luận của các bộ, ngành, địa phương, chuyên gia và các nhà khoa học. Nội dung các tham luận khá toàn diện, đề cập đến mọi mặt đời sống kinh tế- xã hội của tỉnh Nghệ An trong 10 năm qua và đề xuất các quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp nhằm phát triển tỉnh Nghệ An trong thời gian tới, tập trung vào việc ban hành và tổ chức thực hiện các cơ chế, chính sách của các Bộ, ngành và Tỉnh Nghệ An nhằm thể chế hóa Nghị quyết 26-NQ/TW; thực trạng và định hướng phát triển các ngành, lĩnh vực chủ yếu của tỉnh Nghệ An; thực trạng và các giải pháp nhằm khai thác hiệu quả hơn một số tiềm năng, lợi thế của Nghệ An; thực trạng và giải pháp phát triển một số huyện thị, một số vùng kinh tế động lực của tỉnh Nghệ An; đề xuất các quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp để có những cơ chế, chính sách quyết liệt, đột phá nhằm thu hút vốn từ mọi thành phần kinh tế, đặc biệt là nguồn FDI nhằm phát triển tỉnh Nghệ An thời gian tới.
Đồng chí Trần Tuấn Anh khẳng định, Ban Chỉ đạo xin tiếp thu tất cả các ý kiến phát biểu, tham luận của các đại biểu, đồng thời đồng chí cũng tổng kết một số nội dung cơ bản đã trao đổi, thảo luận tại Hội thảo như:
Thứ nhất, Các đại biểu thống nhất Nghị quyết số 26-NQ/TW là chủ trương, định hướng đúng đắn của Đảng; là cơ sở quan trọng để các Bộ, ngành và Tỉnh Nghệ An ban hành các cơ chế, chính sách và bổ sung nhiều nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Nghệ An. Sau hơn 10 năm triển khai Nghị quyết, cùng với sự quan tâm đặc biệt của Trung ương và sự cố gắng nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Nghệ An: Phát triển tỉnh Nghệ An đạt kết quả khá toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại; kết cấu hạ tầng được quan tâm đầu tư, ngày càng hoàn thiện; các đô thị có diện mạo khang trang, sạch sẽ hơn; phát triển kinh tế - xã hội khu vực miền Tây Nghệ An đạt được nhiều kết quả, đời sống của nhân dân được nâng cao.
TS Dương Đình Giám, nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược Chính sách công nghiệp, Bộ Công Thương phát biểu tham luận
Thứ hai, các đại biểu đã làm sâu sắc hơn một số kết quả đạt được phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Nghệ An thời gian qua dù còn khiêm tốn nhưng tạo lập các điều kiện nền tảng để đột phá, tiền đề cho phát triển tỉnh Nghệ An trong dài hạn; làm rõ hơn những hạn chế, bất cập và nguy cơ Nghệ An sẽ “tụt hậu” về kinh tế so với một số tỉnh Bắc Trung Bộ; chỉ ra các nguyên nhân cản trở phát triển tỉnh Nghệ An từ nhận thức đến hành động trong triển khai Nghị quyết 26-NQ/TW; từ quan tâm, phối hợp giữa Bộ, ngành đến triển khai thực hiện của Tỉnh; từ ban hành cơ chế chính sách đến bố trí và tích hợp các nguồn lực; từ vai trò của hệ thống chính trị đến thực hiện của doanh nghiệp, người dân trong tỉnh. Trên cơ sở đề xuất nhiều nhiệm vụ, giải pháp, chỉ tiêu cụ thể nhằm tiếp tục phát huy các thành tựu đã đạt được; ban hành và điều chỉnh các cơ chế, chính sách (hỗ trợ, ưu đãi) và bổ sung nguồn lực thông qua các Chương trình, dự án để khai thông các nguồn nội lực của tỉnh, tích hợp được các tiềm năng chung của vùng; tăng cường nhận thức và quyết tâm hành động để tiếp tục xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An trong thời gian tới, trong đó có cả khâu kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện các chủ trương, chính sách, mục tiêu, chỉ tiêu đã đề ra.
Thứ ba, các đại biểu đã phân tích thuận lợi, khó khăn tác động đến phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Nghệ An thời gian tới. Các thuận lợi, cơ hội phải kể đến là sự phát triển vượt bậc của khoa học - công nghệ và nhất là cách mạng công nghiệp 4.0; các Hiệp định thương mại tự do; các xu thế kinh tế mới như kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ...; thế và lực của vùng, đất nước tác động tích cực đến phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nghệ An. Bên cạnh đó, các khó khăn, thách thức mà tỉnh phải tiếp tục đối mặt như: Dân số đông, điều kiện tự nhiên khó khăn; quy mô kinh tế nhỏ, xuất phát điểm thấp; khoa học công nghệ phát triển chậm; năng suất, hiệu quả và năng lực cạnh tranh thấp; chất lượng lao động chưa cao; tốc độ đô thị hóa chậm và thiếu liên kết; doanh nghiệp chủ yếu quy mô nhỏ và vừa, năng lực cạnh tranh thấp; khu công nghiệp, các đô thị phát triển chậm, chưa tạo động lực lan tỏa; vùng phía Tây Nghệ An còn nhiều khó khăn; tình trạng biến đổi khí hậu, tai biến thiên nhiên với tần suất và cường độ ngày càng tăng. Trên cơ sở đó, đề xuất nhiều định hướng, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để khai thác hiệu quả các thời cơ, thuận lợi và chuyển hóa các khó khăn thách thức thành cơ hội phục vụ cho phát triển Tỉnh Nghệ An thời gian tới.
GS.TS. Nguyễn Thị Lan, Học viện Nông nghiệp Việt Nam phát biểu tham luận
Thứ tư, các đại biểu đã đề xuất nhiều ý tưởng, giải pháp nhằm cơ cấu lại nền kinh tế và đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế của tỉnh căn cứ vào các tiềm năng, lợi thế đặc thù của tỉnh Nghệ An, nhất là các lợi thế để phát triển công nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao; công nghiệp phần mềm, trí tuệ nhân tạo; phát triển kinh tế rừng, kinh tế biển; khai thác bản sắc văn hóa xứ Nghệ và các loại hình du lịch đặc thù; phát triển hệ thống đô thị, đô thị thông minh, cảng biển, dịch vụ thương mại, logicstics... Trến cơ sở đó định hướng và đề ra các giải pháp để: Phát triển nhanh các ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao; Phát triển nền nông nghiệp hiệu quả, bền vững theo hướng nông nghiệp hiện đại, xanh, sạch, sinh thái, ứng dụng các quy trình, công nghệ mới, thông minh, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả các nguồn tài nguyên; chú trọng phát triển kinh tế rừng gắn với các vùng dược liệu; Đẩy mạnh phát triển các sản phẩm du lịch gắn liền tài nguyên du lịch văn hóa; phát triển du lịch trải nghiệm không gian văn hóa sông Lam và nghệ thuật dân ca Ví Giặm và các sản phẩm du lịch văn hóa - lịch sử và tâm linh tại các di tích văn hóa, lịch sử đặc biệt là Khu di tích lịch sử Kim Liên; Phát triển kinh tế biển đa dạng, cả kinh tế biển truyền thống và kinh tế biển mới; Phát triển khu kinh tế cửa khẩu với những cơ chế ưu đãi dành cho các doanh nghiệp, hoạt động sản xuất, thương mại hàng hóa, du lịch, dịch vụ; đầu tư cơ sở hạ tầng khu kinh tế cửa khẩu bằng nguồn vốn ngân sách của trung ương; tiếp tục nâng cấp cửa khẩu quốc gia Thanh Thủy thành cửa khẩu quốc tế.
Thứ năm, môt số tham luận và đại biểu cho rằng triển khai các đột phá chiến lược trên địa bàn tỉnh Nghệ An còn nhiều bất cập như: Thủ tục hành chính ở một số lĩnh vực vẫn còn phức tạp, cơ chế một cửa, một cửa liên thông còn hình thức, tỷ lệ hồ sơ, thủ tục hành chính được xử lý trực tuyến mức độ 3, 4 còn thấp; cơ sở hạ tầng phát triển nhanh nhưng thiếu đồng bộ, thiếu tầm nhìn dài hạn; lực lượng lao động đang ở trong thời kỳ “dân số vàng” nhưng chất lượng nguồn lao động thấp gây khó khăn lớn trong việc thực hiện các định hướng lớn của tỉnh. Trên cơ sở đó, đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp nhằm tiếp tục đẩy mạnh 03 đột phá chiến lược về cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư; tiếp tục đầu tư hạ tầng kinh tế- xã hội nhất là hạ tầng giao thông; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phát huy cao hơn nữa tiềm năng con người để phục vụ cho các mục tiêu phát triển các ngành, lĩnh vực của tỉnh và đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động.
Thứ sáu, một số đại biểu đã phân tích về thực trạng và đóng góp của các động lực tăng trưởng đối với phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nghệ An thời gian qua về phát triển khoa học - công nghệ, về phát triển kinh tế tư nhân, về phát triển hệ thống đô thị và về liên kết với các địa phương trong vùng. Trên cơ sở đó đề xuất bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù để thúc đẩy các động lực tăng trưởng thời gian tới như: Đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu và ứng dụng khoa học và công nghệ, ưu tiên đầu tư chuỗi giá trị nông nghiệp, dược liệu, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp công nghệ cao; công nghệ vi sinh; dược liệu, công nghiệp dược; công nghiệp chế biến; phát triển các ngành công nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại tỉnh Nghệ An; Ban hành chương trình phát triển doanh nghiệp với các giải pháp khuyến khích, hỗ trợ và nâng đỡ thành lập doanh nghiệp mới, tăng chất lượng doanh nghiệp mới thành lập, nhất là du lịch, các ngành nghề mới thể hiện xu thế phát triển trong thời đại 4,0..v.v.; Tổ chức hệ thống đô thị, làm rõ vị thế của tửng đô thị của tỉnh và tăng cường liên kết các đô thị, liên kết đô thị với công nghiệp, liên kết đô thị với kinh tế biển…; phát triển thành phố Vinh thực sự trở thành trung tâm vùng Bắc Trung Bộ; Tăng cường liên kết vùng, đẩy mạnh liên kết phát triển vùng Nam Nghệ An - Bắc Hà Tĩnh gắn với phát triển KKT Đông Nam Nghệ An; liên kết phát triển vùng Nam Thanh Hóa - Bắc Nghệ An gắn với phát triển vùng Hoàng Mai - Đông Hồi.
Bà Thái Hương, Chủ tịch Công ty CP Sữa TH True Milk phát biểu tham luận
Thứ bảy, các đại biểu thống nhất cho rằng, phát triển tỉnh Nghệ An phải được đặt trong tổng thể phát triển vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung bộ. Chiến lược, quy hoạch Nghệ An phải phù hợp với các chủ trương, định hướng tại Nghị quyết 26-NQ/TW vừa được ban hành; tích hợp được với quy hoạch, phát triển vùng; định hướng rõ vai trò, chức năng của các vùng động lực như Thành phố Vinh, Khu Kinh tế Đông Nam, Vùng Hoàng Mai Đông Hồi, các Hành lang kinh tế và phát triển bền vững vùng Tây Nghệ An. Từ đó đề xuất cần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quy hoạch, gắn quy hoạch với tái cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng; tổ chức không gian phát triển hợp lý và tiếp tục rà soát, cập nhật danh mục dự án kêu gọi đầu tư, đặc biệt là thu hút các dự án trọng điểm vào các khu vực kinh tế động lực, khai thác lợi thế về các khu kinh tế, cảng biển để phát triển các hành lang kinh tế, kết nối vùng. Kiến nghị với Trung ương, ban hành, hoàn thiện một số chủ trương, chính sách lớn về liên kết vùng; điều chỉnh, cân đối, bổ sung các công trình dự án của Trung ương trên địa bàn Tỉnh.
Thứ tám, các đại biểu tham dự Hội thảo đều thống nhất cao về việc đề nghị Ban Chỉ đạo đề xuất Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết mới “về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” để tiếp tục khẳng định quan điểm của Đảng về vai trò, vị trí và tầm quan trọng của Nghệ An đối với vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ và cả nước; là cơ sở để Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương hoàn thiện, ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù và bổ sung nguồn lực để phát triển bền vững tỉnh Nghệ An xứng đáng là quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Quang cảnh hội thảo
Đồng chí Trần Tuấn Anh khẳng định, ý kiến của các nhà quản lý, các chuyên gia, nhà khoa học tại hội thảo hôm nay là cơ sở để Ban Chỉ đạo hoàn thiện Đề án tổng kết Nghị quyết số 26-NQ/TW; Ban Chỉ đạo giao Tổ Biên tập chắt lọc, tổng hợp đưa vào trong Báo cáo tổng kết Nghị quyết đảm bảo phù hợp với yêu cầu và nhiệm vụ tổng kết đề ra, báo cáo Ban Chỉ đạo trước khi trình Bộ Chính trị.
Hội thảo khoa học: "Phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045", do Ban Kinh tế Trung ương, Hội đồng Lý luận Trung ương và Tỉnh uỷ Nghệ An phối hợp tổ chức nhằm nhìn lại 10 năm thực hiện Nghị quyết số 26, đề xuất những chủ trương, định hướng và giải pháp phát triển Nghệ An nhanh và bền vững, phấn đấu đến năm 2025 trở thành tỉnh khá trong khu vực phía Bắc, đến năm 2030, trở thành tỉnh khá của cả nước, xác định tầm nhìn phát triển đến năm 2045, thực hiện thắng lợi nghị quyết Đại hội Đảng bộ lần thứ XIX của tỉnh, góp phần thực hiện thắng lợi nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.
Trung tâm Thông tin, phân tích và dự báo kinh tế