Ngày 27-6-2017, tại Hà Nội, Ban Kinh tế Trung ương phối hợp tổ chức Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2017. Chủ trì Hội thảo có các đồng chí: Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; Phùng Quốc Hiển, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội; Nguyễn Xuân Cường, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; Cao Đức Phát, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Kinh tế Trung ương; Ngô Đông Hải, Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương. Về phía các đại biểu nước ngoài có ông Craig Chittick, Đại sứ Australia tại Việt Nam và một số học giả đến từ Ngân hàng thế giới, Đại học Havard, Eurocharm…; Cùng tham dự còn có Lãnh đạo, đại diện các vụ, đơn vị Ban Kinh tế Trung ương; đại điện Lãnh đạo các Bộ, ban, ngành, các chuyên gia, nhà khoa học, các cơ quan báo chí.
Đồng chí Nguyễn Văn Bình chủ trì Diễn đàn
Phát biểu khai mạc, đồng chí Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng nhấn mạnh, Việt Nam đã vượt qua mức GDP bình quân đầu người 1000 USD, những vẫn đối mặt với nhiều khó khăn thách thức. Việt Nam xuất khẩu 65% là hàng chế tạo chế biến nhưng phần nhiều là từ khu vực FDI, còn doanh nghiệp trong nước vẫn chủ yếu xuất khẩu các mặt hàng như dệt may, da giày, nông sản với giá trị gia tăng không cao. Tức là, một phần quan trọng góp phần tạo nên tốc độ tăng trưởng hiện nay của Việt Nam là từ nguồn lực bên ngoài chứ chưa phải nội lực thực tại của nền kinh tế. Do vậy, việc chúng ta cần làm và làm ngay là đánh giá lại mức độ bền vững của những lợi thế so sánh mà chúng ta vẫn thường nhắc tới là nhân công lao động dồi dào, giá rẻ trong bối cảnh giai đoạn dân số vàng chỉ tồn tại ngắn ngủi khoảng 10 năm nữa và sự cạnh tranh ngày một gia tăng từ các quốc gia với chi phí sản xuất thấp hơn.
Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển tham gia điều hành thảo luận
Đồng chí Cao Đức Phát phát biểu chào mừng
Đồng chí nêu câu hỏi: Vậy lựa chọn của Việt Nam là gì? Chúng ta cần làm gì để giải quyết bài toán phát triển kinh tế nhanh và bền vững trong trung và dài hạn, giúp Việt Nam trở thành nước tiếp theo thành công vượt bẫy thu nhập trung bình và để sớm đưa Việt Nam trở thành "một con hổ mới" của kinh tế châu Á.
Đại sứ Úc Craig Chittick phát biểu tại Diễn đàn
Đồng chí Nguyễn Văn Bình đánh giá cao tầm quan trọng của Diễn đàn. Coi đây là cơ hội để trao đổi cởi mở, khách quan và đưa ra những đánh giá thẳng thắn, toàn diện về tình hình kinh tế vĩ mô Việt Nam 6 tháng đầu năm; nhận diện những thuận lợi, khó khăn sẽ phải đối mặt trong 6 tháng cuối năm 2017 và định hướng cho cả năm 2018.
Đồng chí tin tưởng Diễn đàn lần này sẽ có được những ý tưởng mới, ý tưởng lớn, ý tưởng thực sự đột phá cho kinh tế Việt Nam. Qua đó, Diễn đàn sẽ trở thành một thương hiệu, một địa chỉ thường xuyên và tin cậy cho những người làm làm chính sách, các nhà chuyên môn, các tổ chức quốc tế, các doanh nghiệp không chỉ trong nước mà cả các doanh nghiệp nước ngoài đã đang và sẽ đầu tư tại Việt Nam.
Đồng chí Đặng Huy Đông Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư phát biểu tham luận
Phát biểu tại Diễn đàn, đại sứ Úc Craig Chittick cho rằng, Việt Nam đã có nhiều nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh và đầu tư, xây dựng chính phủ kiến tạo, trong đó Ban Kinh tế Trung ương đóng một vai trò quan trọng trong quá trình này. Đại sứ khẳng định, Việt Nam không đơn độc, Úc và nhiều nước khác sẽ hỗ trợ Việt Nam giải quyết các vấn đề của nền kinh tế. Úc sẽ tiếp tục song hành của Việt Nam trong nhiều năm tới. Đại sứ nhấn mạnh, Úc chia sẻ với Việt Nam kinh nghiệm và kiến thức trong quản lý kinh tế, cũng như kinh nghiệm về nông nghiệp công nghệ cao. Đại sứ mong muốn tiếp tục hợp tác với Việt Nam trong nhiều năm tới và hy vọng Việt Nam sẽ đạt được những thành công mới.
Phát biểu tham luận, đồng chí Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông cho rằng, Chính phủ đã có nhiều hành động quyết liệt vào cuộc để phát triển kinh tế, không tăng trưởng bằng mọi giá, không lãng phí cơ hội tiềm năng phát triển, không dựa vào một vài dự án, một vài doanh nghiệp lớn.
Chuyên gia kinh tế của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam
Đồng chí cho rằng, mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2017 là hoàn toàn đúng đắn và hợp lý nhưng thực hiện không đơn giản. Cần quyết liệt trong thực hiện mục tiêu, cần duy trì phấn đấu của các ngành các cấp, thường xuyên theo dõi chặt chẽ tình hình biến động của thế giới, thực hiện bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Phiên thảo luận thứ nhất với chủ đề "Kinh tế vĩ mô 6 tháng đầu năm và triển vọng cả năm 2017" đã thu hút được nhiều ý kiến đóng góp quan trọng và nhiều khuyến nghị cho nền kinh tế Việt Nam. Đặc biệt, ông Sabastian Eckardt, Chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam cho rằng, tăng trưởng tín dụng nhanh chóng sẽ gây ra rủi ro về tín dụng tài sản và đây là vấn đề của Việt Nam.
Ông nhấn mạnh về chất lượng tài sản của ngân hàng tại Việt Nam, do đó cần có sự thay đổi về khung pháp lý, có sự quan tâm của Ngân hàng Nhà nước để giải quyết tồn động. Ông nhấn mạnh, Việt Nam có mức tăng trưởng hàng hóa lớn so với mức trung bình toàn cầu. Việt Nam cần xem xét nhiều vấn đề như ngân sách giảm, thuế thu nhập doanh nghiệp, giảm thuế quan… trong kế hoạch 5 năm tới. Việt Nam cần giảm thâm hụt này 3% tới năm 2020.
GS Jay Rosengard phát biểu tham luận
Trong phiên thảo luận thứ hai về chủ đề bẫy thu nhập trung bình, Giáo sư Jay Rosengard thuộc Đại học Havard, Hoa Kỳ đã trình bày nghiên cứu của mình về vấn đề đang dành được nhiều sự chú ý. Trong trình bày của mình, Giáo sư Jay Rosengard đã đưa ra nhiều vấn đề về bẫy thu nhập trung bình và các khuyến nghị cho Việt Nam. GS đã so sánh về thu nhập của các nước ở Châu Á, qua đó trả lời câu hỏi: Việt Nam có giàu có trước khi dân số trở nên già hóa. Bài trình bày đã đưa ra những mục tiêu mà Việt Nam cần phải làm thì mới có thể trở thành nền kinh tế hàng đầu Châu Á.
Đ.c Nguyễn Hồng Sơn
Phát biểu kết luận, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình cảm ơn các đại biểu đã có những phát biểu góp ý, trao đổi, thảo luận rất thẳng thắn, thiện chí, thiết thực và mang tính xây dựng cao những nội dung cơ bản, trọng tâm về tình hình kinh tế vĩ mô Việt Nam. Ở nội dung trao đổi đầu tiên, những ý kiến tham luận đã cho thấy bức tranh toàn cảnh về Việt Nam và những gợi ý chính sách để đảm bảo tăng trưởng kinh tế đạt mục tiêu 6,7% và phát triển bền vững. Để duy trì và thúc đẩy hơn nữa những thành công trên các chuyên gia đã khuyến nghị cần có chính sách rõ ràng, cởi mở trong dài hạn, trong đó cần chú trọng tập trung phát triển giáo dục - đào tạo, phát triển trình độ nguồn nhân lực…
Ở nội dung thứ hai, các chuyên gia đã chỉ ra những điểm nghẽn mang tính trung - dài hạn và những thách thức, rủi ro của bẫy thu nhập trung bình, đồng chí Nguyễn Văn Bình cho rằng: Chúng ta đánh giá được thực trạng kinh tế Việt Nam hiện nay để thấy những điểm nghẽn cản trở phát triển nhanh và bền vững của Việt Nam. Nếu ko vượt qua được những điểm nghẽn đó thì mục tiêu sớm thoát khỏi các nước có thu nhập trung bình là rất khó thực hiện. Vì vậy, theo đồng chí cần phải đẩy mạnh cải thiện môi trường kinh doanh, thúc đẩy tái cơ cấu nền kinh tế, hoàn thiện hơn nữa môi trường khởi nghiệp và thúc đẩy hơn nữa khẩn trương phát triển thị trường vốn để tiếp tục đà tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô.
Quang cảnh diễn đàn
Thay mặt Ban Tổ chức,Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình đánh giá cao những "hiến kế" thực sự ý nghĩa và sâu sắc của các đại biểu tham dự Diễn đàn liên quan tới vấn đề thắt chặt thâm hụt ngân sách và hiệu quả của đầu tư công, phát triển thị trường chứng khoán và tiền tệ, thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, thu hút đầu tư nước ngoài và cải thiện môi trường kinh doanh để khuyến khích hệ sinh thái khởi nghiệp... Đồng chí nhấn mạnh, với tinh thần cầu thị cao nhất, tất cả các kiến nghị của Diễn đàn sẽ được tiếp thu, tổng hợp, chắt lọc, hệ thống hóa để gửi đến các cơ quan có thẩm quyền của Đảng và Nhà nước Việt Nam, để từ đó có những cơ chế, chính sách phù hợp trong thời gian tới.
Trung tâm Thông tin kinh tế